Chào ngày Thơ Việt Nam-3. TÌNH & LÝ, DÂY OAN & CÕI PHÚC

Nhiều người đọc hiểu “Tu là cõi phúc, tình là dây oan” theo nghĩa thường tình, chớ Nguyễn Du có đơn giản thế đâu!

“Tu” ở đây mang nghĩa rèn luyện, tu sửa, còn “tình” bao hàm nhiều món với vô số hỉ, nộ, ai, lạc đủ kiểu. Vắn tắt: tình chủ về cảm, còn tu thiên về lí.

Con người để cho cảm tính, cảm tình thao túng dễ bị mắc vào mớ bòng bong “dây oan”. Ngược lại, lí [không hẳn duy lí] dạy ta biết phản tỉnh, phản tư để soi lại mình, từ đó tu sửa để đạt đến “cõi phúc”.

Continue reading

Sống tôn giáo-2. PHI TỔ CHỨC

Sống tôn giáo là phi tổ chức. Tổ chức, hay ở trong tổ chức bất kì nào cũng thế. Nó là một quyền lực, quyền lực của tổ chức và/ hoặc của “giáo chủ”.

Bên trời Tây, Nietzsche “Antichrist” không phải ông chống Jesus, mà giáo hội, một tổ chức đầy quyền lực.

Gần hơn, Osho – Đạo sư siêu đẳng và là một “thiên tài hùng biện” với sức thu hút kinh hoàng. Tuy nhiên thay vì phong phanh giữa trời đất, thong dong giữa miền cuộc đời để thuyết pháp, ông đã tổ chức, và cho phép người tổ chức nhân danh mình. Qua đó, ông bị dính vào vô số tai họa.

Continue reading

Chào ngày Thơ Việt Nam-2. LÀM THƠ, KHÓ NHẤT

Vậy mà không ít bạn Cham lao vào làm thơ, trước tiên…

Ở buổi gặp mặt các bạn Cham – những đứa con ưu tú, tự tin bước vào đời với tinh thần sẵn sàng cống hiến, phụng sự cộng đồng – khi tôi đề cập đến cần học biết làm giàu, rất ít người hào hứng.

Michael Roach, tác giả Năng Đoạn Kim Cương cho rằng: “Tiền ít quan trọng nhất lại là thứ cơ bản mà khi có nó một cách đủ đầy, ta có cơ hội tìm thấy những giá trị lớn khác, ý nghĩa hơn trong cuộc đời mình”. 

Ông đề ra 5 mục tiêu cuộc đời: Tự do tài chính, có hạnh phúc, có sức khoẻ, có sự bình an trong tâm hồn và phụng sự xã hội.

Continue reading

Sống tôn giáo-1. THẾ NÀO LÀ SỐNG TÔN GIÁO?

Tút “Niềm bí ẩn của tình yêu”, một bạn thơ kêu trên cả tuyệt vời, và bảo không khác gì một vị trên… Youtube, và gửi link cho tôi. Tôi nói, tôi chưa biết ông này.

Ngay năm lên 10, tôi là con mọt sách, đụng đâu đọc đó. Mượn đọc, mua đọc. Đọc đến mụ cả người. Không có sách, tôi đọc từ điển! Mãi khi có gia đình, tôi quyết bỏ sách, và phải sau ba năm, tôi mới rời bỏ sách được. Sau đó, tôi cũng đọc nhiều, đọc để… làm việc.

Trang nhà của tôi, mỗi chủ để tôi làm thành serie. Hôm nay là “Sống tôn giáo”, viết từ trải nghiệm của tôi, qua sống và suy tưởng. Và tôi nghĩ, đó mới giá trị, cho tôi cũng như các sinh linh đồng thanh đồng khí sau tôi, nếu có.

Continue reading

NIỀM BÍ ẨN CỦA TÌNH YÊU

Năm 2017, tôi có serie: “Khám phá lớn nhất của tôi là khám phá về tình yêu”, với Yêu chữ, yêu tiếng, yêu thơ, yêu palei, yêu cây, yêu cái mới, yêu tư tưởng, yêu tự do, yêu câu hỏi…  

Rồi: Yêu, có nghĩa là làm, Yêu là biết lắng nghe, Yêu là khai tính, Yêu là biết lan tỏa, Yêu là biết yêu… mình, Yêu, nghĩa là vô danh trong hành động, Yêu là biết/ dám chiến đấu bảo vệ…

Continue reading

Chào ngày Thơ Việt Nam-1. THƠ CON CÓC LÀ MỘT BÀI THƠ… HAY

Đồn rằng Ngày Thơ năm nay, Ban Tổ chức chọn thơ tôi thả lên [chầu] trời. Đây là lần đầu tiên tôi được hân hạnh ấy, hơn nữa – không phải 1 mà 2 đoạn cơ. Câu nào tôi không biết, riêng tôi khoái câu này:

Thi sỹ

không là gì, không vì đâu

đi, như là ở lại.

Nghe đồn, năm 2006 ngày Phật Đản ở chùa Vĩnh Nghiêm Sài Gòn, thơ Inrasara không biết ai chọn, đã cùng thơ Pháp và thơ Trung Hoa bay trong khoảng sân rộng nơi không gian thiêng liêng. Đoạn này:

Continue reading

TIẾT KIỆM KIỂU TÔI VÀ… SOCRATES

Đọc giai thoại thầy trò Socrates-Plato đối thoại về “tiết kiệm tiền”, tôi cười suốt. Hệt Inrasara luôn! Có tiền, tiết kiệm, để dùng nó vào việc… lớn.

Tôi biết làm ra tiền ra sao, đã kể, nay thử kê chuyện tôi tiết kiệm.

Năm 1992, vào làm việc và làm ăn ở Sài Gòn, suốt 3 năm, đi giao hàng – tôi đèo Hani trên chiếc xe đạp cọc cạch khắp thành phố, dù khi ấy tôi thừa tiền sắm xe máy.

Continue reading

Bí mật của thất bại-22. YÊU SỰ THẤT BẠI

[Liên Homestay & Cham vẫn có thể làm giàu, tại sao không?]

Là tâm lí có thật, chứ không giả. Không phải thứ tinh thần chủ bại, mà là tình yêu sự thất bại, đích thực.

Nhắc lại chuyện cũ, trước câu hỏi mang tính khiêu khích: “người Cham có văn hóa à?” thuần kiến thức, mà ta đã bỏ chạy, là yêu thất bại rồi. Chớ đụng câu hỏi tầm: “Chính quyền Việt Nam có xem thường, hay phân biệt đối xử với Cham không?” thì ta còn thèm khát thế nào nữa!?

Continue reading

Thơ của bạn thơ-34. ÔM EM TRONG TAY MÀ ĐÃ NHỚ EM NGÀY SẮP TỚI

Đời xoay vần mong manh, người mưa nắng vô thường. Thân và tâm, thời và không dịch chuyển không ngừng. Không ai biết trước điều gì xảy đến với người thân, với mình, cả với những gì mình gắn bó tưởng không thể chia cắt.

Ý lớn này được Trịnh diễn rất đắc: “Hạt bụi nào hóa kiếp thân tôi… để một mai tôi về làm cát bụi”. Dẫu sao nó vẫn chung chung quá, và đã có vài nhà nói lên rồi, trước đó.

Continue reading

Chia buồn: ANH TRĂNG ĐI XA RỒI…

Anh đi, 21g tối 29 Tết (8-2-2024) ở palei Thôn quê vợ Hậu Sanh, huyện Ninh Phước, Ninh Thuận, thọ 74 tuổi. Dù còn khá khỏe, anh đã vội đi…

Về tình nghĩa tôi với anh Huỳnh Ngọc Trăng, xin trích tiểu thuyết Hàng mã kí ức-2011:

Tháng 4-1975.

Nghỉ học nguyên một năm để chờ học lớp cuối Trung học niên khóa mới, tôi với anh Trăng, Tiến có những ngày thật thơ mộng ở quê nhà. Ngày mùa, chúng tôi vác bó cạm, xoong chảo ra đồng bẫy chuột và ăn ngủ luôn ngoài đồng. Mỗi người một thế giới riêng tưởng tượng và giao cảm.

Continue reading