Thư về 5.000 Từ vựng Việt – Chăm

Sài Gòn, 15-12-2011

Các bạn Putrachampa, Sangluu38, và quý độc giả thân mến!

Trước hết tôi xin nói lời xin lỗi, thời gian qua, bởi quá bận và liên tục di chuyển, nên đã chậm phản hồi về các “phản hồi” của bạn đọc. Tôi cũng rất cảm ơn các bạn về nhiệt tình và thiện chí đóng góp cho chương trình. Xin tóm vài ý chính như sau:

1. Nhất trí về một số điểm

– Cần có Sổ tay 5.000 từ thông dụng Việt – Chăm (Việt trước, Chăm sau) để đáp ứng nhu cầu cấp thiết cho người Chăm ở Việt Nam NÓI tiếng Chăm Continue reading

Chữ Chăm đã có phần mềm

Báo Đà Nẵng cuối tuần, 27-11-2011

Từ ngày 12 đến ngày 15 tháng 10 năm 2011, tại buổi Hội thảo Xây dựng phần mềm chữ Nôm, chữ Thái, chữ Chăm do Trung tâm Công nghệ Thông tin Thừa Thiên – Huế tổ chức tại số 06 Lê Lợi, thành phố Huế.

* Phan Anh Dũng nhận Giải thưởng.

Đây là lần đầu tiên, hệ thống phần mềm và website hỗ trợ chữ Thái và chữ Chăm tại Việt Nam khá hoàn chỉnh được lập nên. Riêng chữ Chăm, phiên bản mới của phần mềm và website chữ Chăm đã hoàn thành với đầy đủ các chức năng, gồm: bộ phông chữ Chăm Unicode, bộ gõ chữ Chăm trên Windows và trên Linux và website về chữ Chăm Continue reading

Tiếng Chăm về đâu? 4. Sổ tay từ vựng Việt – Chăm, thử tìm một cách phiên âm khả dĩ

Có 2 cách chuyển tự và 2 lối phiên âm Akhar thrah hiện được dùng:

– Chuyển tự trong Từ điển Aymonier và Cabaton (AC) được Từ điển Đại học vận dụng với vài biến đổi (ĐH).

– Chuyển tự của nhóm nghiên cứu Chăm ở Malaysia (CM)

– Phiên âm của Nguyễn Bạt Tụy dùng trong Từ điển G. Moussay (GM)

– Phiên âm của David Blood trong tập sách Aday bach akhar Cam birau (DB) Continue reading

Quang Cẩn: Vai trò của trí thức cao niên Chăm trong việc bảo tồn tiếng Chăm

Đã đăng Tagalau 12.

 

I. Bài học từ 6300 tiếng đã bị tiêu vong

1. Ngôn ngữ CHẾT (death), tức là thứ tiếng đó không GIAO TIẾP được, không còn người nói thông viết thạo, do người cuối cùng nói thứ tiếng đó chết hoặc người nói và viết được tiếng đó (active language) chuyển sang giao tiếp bằng ngôn ngữ khác, cho dù còn nhiều người nghe, đọc, và hiểu được, tiếng nói đó (passive language) vẫn xem như đã chết. Khi số người còn hiểu được tiếng đó chết đi thì ngôn ngữ đó TIÊU VONG (extinct).

 

2. Ngôn ngữ chỉ tồn tại khi có quá trình GIAO TIẾP, hội đủ ba yếu tố sau Continue reading

Nghĩ gì? 10 – Tiếng Chăm về đâu? 4. Sổ tay từ vựng Việt – Chăm… tt

* Thổ cẩm Chăm – Làng Đa Phước thị trấn Châu Đốc – 10-2011.

1. Vừa qua tôi đi An Giang ghé Châu Đốc, gặp chị em Chăm (Chăm Tây), tôi nói tiếng mẹ đẻ với bà con – hai bên đều hiểu nhau cả. Hiểu 100%!

Abu là một trí thức Chăm ở Campuchia, Katê vừa rồi, anh ghé nhà tôi ở Sài Gòn. Chúng tôi nói tiếng mẹ đẻ với nhau, mỗi người mỗi giọng. Hiểu nhau đến 95%! Khi thiếu từ, chúng tôi thay bằng tiếng Anh. Hôm đó, Abu có dẫn thêm ba chị từ Campuchia sang, tôi nói tiếng Chăm với các chị – vẫn hiểu nhau được, dù hơi khó khăn. Tôi tin chắc chỉ cần ba ngày gặp mặt, mọi trở ngại về giọng vùng miền sẽ được tháo gỡ hoàn toàn Continue reading