Dân tộc Chăm ở Việt Nam hiện có khoảng 18 vạn người, sống trải khắp hơn mười tỉnh thành của cả nước. Họ tập trung nhiều nhất ở hai tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuân. Còn lại ở TP Hồ Chí Minh, An Giang, Tây Ninh, Phú Yên… Chăm là hậu duệ của một dân tộc có nền văn hóa phát triển cao. Tiếp nhận truyền thống, Chăm là dân tộc rất hiếu học. Nhất là ở hai tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận. Có thể nói tình trạng mù chữ trong cộng đồng là rất hiếm. Tỉ lệ sinh viện so với số dân cũng thuộc loại cao. Sinh viên làng Chăm Mỹ Nghiệp ở huyện Ninh Phước tỉnh Ninh Thuận so với toàn thị trấn Phước Dân, đông nhất và cao nhất. Continue reading →

“Phê bình như là lập biên bản” đăng ở tạp chí Văn hóa dân tộc, số 7, 2008, thuộc nhóm non trăm bài Viết ngắn của tôi về các hiện tượng văn chương/ xã hội đương đại. Nó ý hướng nêu vài khía cạnh nhỏ của mỗi vấn đề đang nổi cộm, mang tính gợi mở và gợi ý. Do đó các đặc tính của vấn đề – ở đây là phê bình lập biên bản – chưa được lộ diện đủ đầy, bên cạnh sự thiếu dẫn chứng, là đương nhiên. Continue reading →

Tham luận tại Hội thảo Thơ Việt Nam đương đại,
Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn, TP Hồ Chí Minh, 19.02.2008.
Nhập lưu 2. Gõ cửa.

B. Mở…

Dị ứng và gây dị ứng
Gần mươi năm qua, từ khi “chủ nghĩa hậu hiện đại” (postmodernism) xuất hiện trong thế giới chữ nghĩa Việt Nam, nó đã gây dị ứng không ít từ nhiều phía và kéo dài hơi… lâu. Continue reading →

Tham luận tại Hội thảo Thơ Việt Nam đương đại,
Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn, TP Hồ Chí Minh, 19.02.2008.
Nhập lưu 1. Giải sân hận.

Tham luận này đã được đăng tại Talawas.org, và inrasara.com. Đây là bản mới, sẽ được đăng lại 7 kì. Continue reading →

Mùa xuân năm 1998, trong buổi nói chuyện về thơ tại Thư viện Tỉnh, sau khi lờ qua được một bạn thơ nữ câu hỏi: nhà thơ nhận định như thế nào về nền thơ Ninh Thuận, tôi đã bị một thính giả vặn lại: đề nghị anh trả lời thẳng vấn đề. Túng thế, tôi nói bừa: chưa có khuôn mặt thơ thật nét, chưa có tác giả thì làm gì có nền? To tát quá không Continue reading →

Biện chứng pháp là phương pháp nhận thức hiện thực bằng suy luận của lí trí. Nó thuộc phạm trù triết học. Có biện chứng thuộc phạm trù đạo học, thiên về tinh thần. Như là thứ minh triết của tâm hồn. Ở đó, việc sở đắc thực tại không qua suy biện mà bằng trực cảm đặc thù. Continue reading →