Inrasara tại Hội thảo khoa học: Di sản văn hoá và giải pháp số hoá không gian di tích

Hội thảo Di sản văn hoá và Giải pháp số hoá không gian di tích diễn ra ngày 25-3-2010 tại Hà Nội đã thu hút sự quan tâm của dư luận. Inrasara là khách mời.

*
Hà An ở báo Tổ quốcDi sản văn hoá và giải pháp số hoá không gian di tích bình luận:
“Nhà thơ Inrasara Phú Trạm bức xúc vì ngôn ngữ Chăm đang bị mai một. Ông chia sẻ: “Một công trình kiến trúc bị tàn phá, người ta có thể phục chế và tôn tạo để người đời sau thưởng lãm; một nền văn học không còn thế hệ kế thừa sáng tạo, nhà nghiên cứu có thể sưu tầm, dịch thuật để đưa vào thư viện lưu trữ; nhưng một ngôn ngữ “sống” bị mất đi, thì nhân loại hết còn cơ hội phục hồi nó Continue reading

Ghi chép xung quanh Giải thưởng Văn hóa Phan Châu Trinh năm 2009

1. Tin mình được Giải là do một nhà văn hé lộ. Giữa tháng 1-2010, ông báo tin vui và nhắn: đây là tin nội bộ. Nội bộ, thế mà một biên tập viên Nhà xuất bản đã biết trước đó. Không vấn đề gì cả! Dĩ nhiên tin tức dù bí mật nào bất kì, khi có hai người biết là nhiều người biết, cứ thế cấp số nhân. Tuy vậy, khi bạn bè với người quen hỏi, mình cũng cho biết lưng chừng và hạn chế. Rồi thì cũng phải gởi tin vui đến mọi người.

Mươi ngày sau, nhà văn Nguyên Ngọc – Chủ tịch Hội đồng Khoa học của Quỹ Văn hóa Phan Châu Trinh phone về việc viết diễn từ Continue reading

Làm thế nào để Hội VHNT các DTTS Việt Nam thu hút tài năng?

Tham luận tại Hội thảo VHNT các DTTS Việt Nam, Đà Lạt, 14-3-2010.

1. Thống kê mới nhất của Hội VHNT các DTTS Việt Nam cho biết, trong số 820, hội viên dân tộc Kinh đã chiếm 335 người. Hội viên người dân tộc thiểu số ở miền Trung và Tây Nguyên so với các tỉnh phía Bắc kém hơn hẳn. Là điều đương nhiên, không phải bàn. Đáng nói hơn cả là con số người hoạt động văn học nghệ thuật ở khu vực này tham gia vào Hội vài năm trở lại đây suy giảm nghiêm trọng. Ninh Thuận cho dù có Chi hội nhưng năm năm qua, hầu như không có hội viên mới được điền vào danh sách! Không phải lực lượng văn nghệ sĩ ở khu vực miền Trung và Tây Nguyên hiếm, mà sự thể bắt nguồn từ nhiều nguyên do Continue reading

Văn chương & Tư tưởng II-36.

Tôi có theo dõi một số diễn đàn văn hóa Chăm trên mạng và thấy dường như giới “làm học thuật” Chăm cũng có sự chia rẽ nhất định. Trong khi trên thực tế đời sống văn hóa Chăm thì đang đứng trước nguy cơ lớn về mai một bản sắc văn hóa. Là một nhà nghiên cứu vừa đứng trong cộng đồng, vừa đứng ở tâm bão của học thuật, ông nghĩ gì?
Inrasara: Chia rẽ, phân hóa trong quan điểm về học thuật, thậm chí về một vấn đề hay một tác phẩm – không vấn đề gì cả, miễn sự phân hóa đó ích lợi cho nghiên cứu, cho con đường “tìm về bản sắc”. Còn khi có người í định dựa vào uy danh – chức vị hay danh vị, học vị hay học hàm – phán về lĩnh vực mình không hiểu biết, từ đó gây hồ nghi “hoang mang” trong cộng đồng, thì mới đáng phiền. Phiền thôi, chớ cũng chẳng vấn đề gì nghiêm trọng lắm đâu. Vài phê phán ấy có thể gây nhiễu cho vài đối tượng nhất định trong thời gian nhất định, nhưng chỉ cần vài minh giải vào thời điểm thích hợp, tất cả sẽ đâu vào đây.
Inrasara trả lời phỏng vấn báo Sài Gòn tiếp thị, 19-3-2010.

Giải thưởng dành cho sự khác lạ

Diễn từ đọc tại Lễ trao Giải thưởng Phan Châu Trinh, Hà Nội, 24-3-2010.

Kính thưa Hội đồng Giải thưởng
Kính thưa quý vị

Tôi đến từ miền đất quen mà lạ, ở đó đang tồn tại một nền văn hóa khá khác lạ. Nền văn hóa khác lạ của dân tộc có một lịch sử bi thương. Dân tộc đó ngày nay đang sống khiêm cung tại các tỉnh Miền Trung của đất nước Việt Nam. Sau hai trăm năm bị bỏ quên, nền văn hóa văn minh của dân tộc ấy tưởng đã bị thời gian vùi lấp hay bị chìm khuất dưới đêm mờ lịch sử, nhưng không – nó vẫn còn đó. Nó có mặt, và đợi những bước chân thiện chí đến đánh thức. Đã có nhiều bàn chân như thế dọ dẫm bước tới, hơn thế kỉ qua. Để nền văn hóa kia ngày càng lộ hiện dần khuôn mặt khác lạ độc đáo của nó Continue reading

Giải thưởng Văn hóa Phan Châu Trinh chính thức được trao tại Hà Nội

Một tuần sau khi tổ chức Họp báo tại TP Hồ Chí Minh, tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế, 11 Lê Hồng Phong – Hà Nội, Giải thưởng Văn hóa Phan Châu Trinh chính thức được trao cho 5 học giả, nhà nghiên cứu, dịch giả, nhà giáo sau:
– Lĩnh vực Dịch thuật: dịch giả Phạm Vĩnh Cư (Lý luận và thi pháp tiểu thuyết, Từ điển biểu tượng văn hóa thế giới, Triết học đạo đức, Siêu lý tình yêu…) và dịch giả Lê Anh Minh (dịch và chú giải bộ Lịch sử triết học Trung Quốc).
– Lĩnh vực Giáo dục: tiến sĩ tâm lý giáo dục Hồ Ngọc Đại (người đề ra Công nghệ giáo dục Hồ Ngọc Đại, chủ trương “lấy trẻ em làm trung tâm”).
– Lĩnh vực Nghiên cứu: nhà nghiên cứu Inrasara Phú Trạm – người có nhiều công trình nghiên cứu về văn học, văn hóa Chăm.
– Lĩnh vực Việt Nam học: nhà dân tộc học Georges Condominas (ông sinh năm 1921 tại Hải Phòng, cha là người Pháp, mẹ là người lai Việt, Trung Quốc và Bồ Đào Nha, đã có những tác phẩm nghiên cứu về Tây Nguyên và VN: Chúng tôi ăn rừng Đá thần Gô, Kỳ lạ mỗi ngày, Không gian xã hội). Continue reading

Nguyễn Đức Hiệp: Inrasara và Văn học Chăm

Trong hơn hai thập kỷ vừa qua, ngoài những khám phá các di chỉ khảo cổ mới quan trọng ở Quảng Trị, Thừa Thiên và Quảng Nam, đã có những công trình nghiên cứu đáng kể về nền văn minh Chăm được xuất bản, nối tiếp truyền thống nghiên cứu sâu sắc và nghiêm túc của các nhà sử học và khảo cổ người Pháp thuộc trường Viễn đông Bác cổ vào những năm đầu đến giữa thế kỷ 20. Các công trình này cho ta hiểu rõ thêm về lịch sử và văn hóa của dân tộc Chăm ở Việt Nam.
Đây là dấu hiệu đáng mừng cho sự phát triển tìm hiểu một nền văn minh cổ bản xứ, rực rỡ và rất đặc thù ở Đông Nam Á Continue reading

Ghi chép tháng 3-2010

1. Ngày 8-3, Ngày Phụ nữ Quốc tế, nói chuyện với 27 sinh viên Khoa văn Đại học Đà Lạt do Tiến sĩ Phạm Quốc Ca hướng dẫn xuống Sài Gòn thực tập. Phạm Quốc Ca là bạn thơ quen biết từ thuở Trại Sáng tác Đải Lải mùa hè 1996. Bài viết soạn sẵn “Thơ, thay đổi để tồn tại” dài 12 trang, có cả bản tóm lược. Nhưng không. Bạn cho biết, nói chuyện như thể một tâm tình. Và đúng vậy. Tất cả ngồi chật kín trong phòng ngủ sinh viên không gian 60m2. Bia bọt, bánh trái, thâm tình và ấm áp. Mình cũng mong vậy Continue reading

Inrasara được Giải thưởng Văn hóa Phan Châu Trinh

Inrasara nhận Giải thưởng Văn hóa Phan Châu Trinh về Nghiên cứu
– Ngày 19-3-2010: Buổi Họp báo giới thiệu và chính thức thông báo kết quả Giải thưởng tại Hội trường Saigon Times Club – Số 35 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Quận 1, TP. HCM.
– Lễ trao giải sẽ được tổ chức sáng ngày 24-3-2010 tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế, 11 Lê Hồng Phong, Hà Nội.

*
Đọc thêm Continue reading