[chuyện tưởng nhỏ mà rất to, riêng mà không tư]
Đám tang dì N tháng 8-2024 vừa qua, Hani không về, tôi nói với bà con:
– Hani yếu lắm, vả lại chị ấy bảo thuở sinh thời với lúc dì N ốm nằm giường, chị cũng đã thăm nhiều lần, nay xin miễn viếng.
Vế đầu thì được: yếu không về; riêng vế sau, hơi lấn cấn.
Cham nghĩ đời một lần, chớ Hani nghĩ khác. Khác để thay đổi cách nghĩ truyền thống, của quần chúng. Thử làm phép tính:
Continue reading[thư cho bạn trẻ-2]
[1] “Thư cho bạn trẻ-1”, mang chuyện loài hươu làm ngụ ngôn, tôi muốn nói: Cham hãy làm tốt phần việc của mình đi, tuyệt không dại dột đi tranh với loài hổ, báo. Ví có rượu vào lời ra hứng lắm, ra oai với cộng đồng mình thì được, còn léng phéng qua chỗ loài ăn thịt, rất dễ tiêu.
Ở Sài Gòn tôi có ông anh, mỗi bận nhắc đến công an là chửi. Sau lưng vậy thôi, còn thì nhác thấy bóng “loài” này là chuồn như trâu thấy lính Tây. Ở quê, anh bạn tôi dại kiểu khác, rất khoái nồ – mà nồ trước mặt nữa chứ. Không để làm gì cả, chỉ thể hiện với đàn em. Tội vậy đó!
Continue readingChiều 22-12-2014, từ Hội thảo tại Đại học Silpakorn – Bangkok, tôi bay thẳng ra Hà Nội. Vừa đặt chân vào khách sạn, tôi nhận tin nhắn từ một bạn thơ: “Đỗ Hoàng phê Sara, phê thơ cứu đói dân tộc miền núi đó!” Qua đường link, đọc, tôi thấy có cái gì đó nhảm, và buồn cười.
Ừa, cá nhân tôi chả sao, riêng vụ “cứu đói miền núi”, thì nên bố cáo cho bà con biết.
Tôi ngồi vào bàn, gõ một hơi “Đỗ Hoàng mặc cảm ‘dân tộc miền núi’ như thế nào?”. Như thói quen, trước khi post, tôi gửi nó cho Út vừa xong Đại học, đọc duyệt. Út kêu, kiểu này cei hơi giống “Chiến trường Akhar thrah” rồi còn gì, tầm cei phải khác chứ. Thế là thôi.
Continue reading[Tặng vật: cho & nhận = thành công. Hay. Thư cho bạn trẻ-1]
Katê năm nay duyên lành sao ấy, để CHO ĐI, tôi tặng cháu Davy trăm đầu sách, cháu Phú Nhân Tâm gấp hai số đó. Tôi vui, khi biết hai cháu biết trân trọng sách.
Trăm bản sách nữa cho một sinh viên, và mươi cuốn độc cho cô giáo…
Rồi NHẬN VỀ loài bút quý [nhà văn mà], của thầy Thành Phú Bá từ Mỹ, bạn thơ từ đất Bắc, bạn sinh viên từ miền Tây, quà Trung thu của nhà nghiên cứu Ấn Độ, và mới nhất: chai rượu, bộ tách trà, và cây Pilot từ 4 giáo sư Nhật!
Continue readingCái bệnh lớn nhất của con người là lười, trội hơn cả là lười suy tư, từ đó ta bị sống chứ không sống. Bạo lực qua đó mà sinh sôi, bao xâu luôn bạo lực ngôn ngữ. “Đám Do Thái bẩn thỉu”, “thành phần phản động”, vân vân. Muốn đánh chết con chó cứ gán cho nó chó dại, là xong phim.
Chiều tích cực cũng hệt, từ lười dẫn đến bạo lực ngôn ngữ.
[1] Với Minh Tuệ thế nào?
Continue readingTút “Thế nào là một Cham?”, tôi viết: “Sống, làm việc và sáng tạo, mà không cần thiết phải nịnh bợ”, và dẫn một câu thơ trong bài thơ “Đoản thi dành cho con”-1982: “Đứng thẳng trên hai chân kiêu hãnh”.
[1] Tôi thấy vài Cham có danh vị mà nịnh bợ rất lãng nhách. Bị anh em mang ra bàn, còn cãi lại, mới tội. Thái độ cương cứng, đụng chuyện – ném ra vài câu chửi rủa sai là hẳn rồi, còn nịnh bợ – có cần thiết không?
Continue reading[Bài học vô cùng cần thiết, biết để ứng xử]
Hiểu lợi hại của mạng, thế nên tôi rất cẩn trọng, và nhẹ nhàng. Dẫu thế nào đi nữa, cũng bị nạn – chát chúa có, mà dịu dàng cũng có luôn. Tuần tự…
CHO ĐI & BÀI HỌC
Tôi không “tap” ai vào bài viết, chỉ thật quý và muốn người đó đọc, tôi mới “tặng”.
Continue reading[nhại tên tác phẩm tự truyện của Vũ Hoàng Chương: Ta đã làm gì đời ta?]
Nếu tôi vì mình, khôn hơn cả là cứ im lặng mà hưởng thành quả. Lâu lâu hắng giọng xíu, cho đời nó ngán. Dẫu sao kiểu ấy thì khôn quá đỗi, và chán chết đi. Cần làm khác, để “Tìm Sinh lộ cho Cham Ahiêr Awal” – hôm nay và ngày mai.
Biết lo cho mình thì tồn tại, biết lo cho người khác sẽ tồn tại lâu dài hơn – ai nói thế!
Ngoài đời tôi kiệm lời, làm thơ và nghiên cứu từ tuổi 15, mãi 25 năm sau tôi mới ló mặt, và nổ. Hà cớ? – Thấy Cham “khiêm tốn” quá, khiêm tốn một cách đáng phiền.
Continue reading[đặt nền móng cho Hiểu biết]
Báo VTC News, ngày 26-8-2024 – Kim Nhã giật tít: “Công chúa duy nhất của Việt Nam được phong hoàng hậu ở nước ngoài là ai?” Cũng vui, tiếc là vẫn là mấy ý cũ lặp lại:
– Huyền Trân được hứa gả cho vua Chiêm Thành là Chế Mân, dù lúc đó vua đã hơn 80 tuổi (sic).
– Sau khi kết hôn, vua Chiêm Thành phong Huyền Trân làm Vương hậu.
– Một năm sau khi trở thành Vương hậu, vua Chế Mân chết
Continue readingChàm thông minh thì có, chớ còn khờ lắm. Vụ lưu dân Đảo Sulu – Philippines là điển hình [đã kể]. 800 năm đi qua, hôm nay khờ kiểu này vẫn còn tiếp diễn. Tôi biết 2 Chàm mình, một thì ma lanh làm gì cũng tính toán lợi riêng; một còn lại, cứ làm tới, bỏ hoang luôn trí thông minh trời cho.
Trích Đi tìm Sinh lộ cho Cham Ahiêr Awal:
Giận chồng lẩy mẹ tí, tối về ta quẹt vội vài dòng đăng lên facebook. Bị bạn thân chơi khăm hay “bức xúc” chuyện đại sự ngoài kia, ta tút mấy câu tương ngay lên mạng, bất cần biết trời trăng ra sao.
Continue reading