Đã đăng tạp chí Văn nghệ Cao Bằng, Tết 2012

1. Đất nước mở cửa, ở các tỉnh Việt Bắc và Tây Bắc, song hành với thơ, văn xuôi các dân tộc thiểu số phát triển đều và rộng, với hàng loạt tác giả tên tuổi có mặt hầu như khắp các tỉnh phía Bắc: Mã A Lềnh (sinh 1943, Mông, Lào Cai), Ma Trường Nguyên (sinh 1944, Tày, Thái Nguyên), Cầm Hùng (sinh 1945, Thái, Sơn La), Sa Phong Ba (sinh 1948, Thái, Sơn La), Hoàng Hữu Sang (sinh 1950, Tày, Yên Bái), Nguyễn Minh Sơn (sinh 1951, Tày, Thái Nguyên), La Quán Miên (sinh 1951, Thái, Nghệ An), Đoàn Lư (sinh 1959, Tày, Cao Bằng)…

Sau mười lăm năm dọ dẫm, bước sang thế kỉ XXI, Continue reading →

báo Nhân dân cuối tuần, 8-1-2012

1. Ngay từ những năm sau thế chiến thứ hai, thơ là thể loại văn chương luôn bị đặt trong tình trạng dự báo tuyệt chủng. Câu nói nổi tiếng của T.W. Adorno: “Làm một bài thơ sau Auschwitz là điều dã man” vang lên như một ám ảnh. Nhưng hơn nửa thế kỉ qua, thơ cứ sống, và sống khỏe nữa. Rồi khi văn hóa nghe nhìn phát triển lấn át văn hóa đọc, lần nữa các nhà tiên tri [giả] chộp cơ hội, lớn tiếng tuyên bố tiếng chuông đưa tang thi ca đang được đánh tới hồi cuối.

Cũng phải thôi. Có bài thơ nào trong vài chục năm qua gây chấn động dư luận bằng cái chết của công nương Diana? Chưa nói sự chênh lệch cả vực thẳm tỉ lệ người đọc Y. Bonnefoy với các fan mê cái chân trái đầy ma thuật của Maradona! Continue reading →

đã đăng Vietvan.vn, 26-12-2011

Thơ hay là thơ gây xúc động

Vô chiêu thắng hữu chiêu. Đâu cần phải theo khuynh hướng nào đó, bởi thơ hay đọc lên thấy hay ngay vì nó gây cho ta xúc động.

Phát ngôn đầy cảm tính này xuất hiện thường xuyên trên các bài báo, tiểu luận và phê bình văn học. Câu hỏi: thế nào là vô chiêu? Paul Klee phải “học” và “tập” nhuần nhuyễn mọi thủ pháp các trào lưu hội họa Đông Tây (hữu chiêu), sau đó mới “học” quên tất cả để trở thành “vô chiêu”. Vô chiêu không phải không có ngón võ nào trong túi! Continue reading →

đã đăng tạp chí Sông Hương, số 1-2011; báo Người Hà Nội, 2-9-2011.

xem Tienve.org, 20-12-2011

(bản sửa)

1. Điểm lại mười căn bệnh phê bình hôm nay

Qua tiếp nhận phát hiện của người đi trước và bằng sự quan sát của mình về hiện tình sinh hoạt văn học Việt Nam đương đại, tôi đã một lần gọi tên mười căn bệnh phê bình, nay xin điểm mặt lại:

Phê bình bình và tán, không trên nền tảng mĩ học nào, chỉ bình tán đầy tính may rủi.

Phê bình độn giai thoại, ở đó trong một bài viết, nhà phê bình tùy tiện độn vào cơ man giai thoại cũ và mới, rất nhảm.

Phê bình chung chung, tránh né, vô thưởng vô phạt, là loại phê bình có thể áp dụng cho mọi nhà thơ, mọi tập thơ mà không sợ bị trật Continue reading →

CÀ PHÊ THỨ BẢY

 9 giờ, 5-11-2011, tại 37 Nguyễn Đình Chiểu, quận 1 – TP Hồ Chí Minh

CÀ PHÊ VĂN HỌC đặc biệt với chủ đề:

“Phong trào Thơ mới 1936-1939 và phong trào Thơ Hậu Hiện Đại ở Việt Nam”

tại Salon Văn hóa của Quán.

Diễn giả: Nhà thơ Inrasara, Nhà nghiên cứu văn học Nhật Chiêu, nhà thơ Lý Đợi.

Chủ trì: TS Văn học Nguyễn Thị Từ Huy.

* Thường thì đi nói chuyện hay hội thảo, tôi luôn có tham luận. Nhưng khi đăng đàn, tôi phát biểu khác đi, hoàn toàn ngẫu hứng – tùy tình hình: lượng người nghe, thành phần, thời gian…

Thực tế – phần Inrasara thuyết trình (10 phút) Continue reading →