Đọc giai thoại thầy trò Socrates-Plato đối thoại về “tiết kiệm tiền”, tôi cười suốt. Hệt Inrasara luôn! Có tiền, tiết kiệm, để dùng nó vào việc… lớn.
Tôi biết làm ra tiền ra sao, đã kể, nay thử kê chuyện tôi tiết kiệm.
Năm 1992, vào làm việc và làm ăn ở Sài Gòn, suốt 3 năm, đi giao hàng – tôi đèo Hani trên chiếc xe đạp cọc cạch khắp thành phố, dù khi ấy tôi thừa tiền sắm xe máy.
Sau đó dẫu đã giàu, tôi vẫn cứ tà tà trên Cup-86, cho nhẹ, chớ không sắm xe con mất công với mất giờ tìm chỗ đậu.
Covid-19 về quê, tôi tậu ngay Serius cũ để có cái mà đi, còn đưa lên mạng khoe cho ông chú càm ràm, “mi thiếu tiền sao mà xài loại đó?” Nhưng tôi tánh nào tật nấy, tiết kiệm cái đã, có gì tính sau!
Ăn, mặc, ngủ nghỉ… tôi càng đơn giản bạo. Món này tôi còn đi trước cả chủ nghĩa tối giản đang làm phong trào mấy năm nay nữa.
Hôm Tết, tôi nói với các bạn Cham thế hệ mới, rằng nếu không có tiền thì cei Sara không thể nghĩ tới chuyện ra Tagalau, chứ đừng nói nuôi sống nó. Tôi đã lường trước, rằng mươi số đầu hẳn sẽ bị lỗ, mà kẻ gánh không ai khác là tôi.
Không tiền, tôi không thể có được vạn bản sách biếu cho Cham.
Không tiền, tôi khó thoải mái đi vào cộng đồng hỗ trợ vấn đề của bà con.
Không tiền, tôi còn không thể ngồi yên để viết nữa là.
Năm 2007, anh Cò từ Mỹ gửi 100đô nhân sinh nhật tôi, kêu Sara tiêu hết nhé. Chiều hôm ấy tôi ra ngồi gác quán vắng, làm sinh nhật cô độc với 3 chai Tiger cùng dĩa bắp xào khô tép, đúng 100k. Khi ấy 100đô = 2triệu, phần thừa về quê, tôi làm quà cho quý bà cao tuổi ở Chakleng. Sướng!
Socrates nói: “Tiết kiệm tiền là để dùng thực hiện lý tưởng lớn!”, và thêm: “tiết kiệm đem lại cho thầy niềm vui”.
‘Pabah bbang jalơh cơk jalơh car’: Miệng ăn lở núi lở non.
Làm ra nhiều tiền tới đâu, không có kế hboạch chi tiêu, không tiết kiệm, bạn sớm rỗng túi. Ai còn nguyên do chánh đáng nào khác chống lại việc tiết kiệm tiền không?
P.S.
Dăm năm qua, báo chí thôi còn hứng đăng của tôi, các nơi cũng ái ngại mời Sara thuyết, bị thất thu lớn, thế nên tôi càng tiết kiệm bạo!
Còn làm việc cho cộng đồng, các nơi hiểu, gom vào chút chút, mới thành.