Thư Tagalau cuối cùng: Từ kinh nghiệm Inrasara

Hà Nội, 8-5-2014

Kính gửi Cộng tác viên, Mạnh Thường quân, bạn đọc và quý bà con!

Anh chị em BBT Tagalau thân mến!

Như đã thông báo, từ Tagalau 16 trở đi, tôi không còn đứng tên đồng chủ biên nữa. Trước khi nói lời likau drei, với vài kinh nghiệm qua 15 kì Tagalau, tôi xin nhắn mấy điều cốt yếu, tuần tự như sau:

1. Về bản thảo

Xin giấy phép cho mỗi kì Tagalau là khá khó. Để tránh cập rập, BBT cần chuẩn bị bản thảo cuối cùng sớm càng tốt, ít nhất là 3 tháng. Sau đó còn dàn trang, chỉnh sửa bản bông, in thử… Sau rốt là nộp lưu chiểu 20 ngày trước khi phát hành.

2. Về thời điểm

Tagalau ra kịp ngày lễ lớn dân tộc là hay nhất: Katê, Ramưwan, Rija Nưgar… Do đó phát hành cần đúng ngày hay trước đó vài ngày. Tagalau 15 ra nhà in ngày 27-4, Rija Nưgar năm nay nhằm ngày 1-5, vậy mà trong những ngày lễ đầu năm bà con không có Tagalau để mừng, thì khá uổng. Tagalau trước đó, chiều ra lò thì ngay sáng hôm sau đã có mặt ở Ninh Thuận. Dĩ nhiên, do hoàn cảnh khác biệt, các bạn trẻ chưa ổn định ở thành phố nên có hạn chế nhất định. Tin rằng các kì tới, BBT mới trẻ hơn, linh động hơn, và thông minh hơn, do đó sẽ làm tốt hơn – ngày mai.

3. Sách cho tác giả và Mạnh Thường quân

Cũng như mục [2], khâu này BBT khá chậm. Đến nửa năm sau, vài tác giả vẫn chưa nhận được sách biếu. Trường hợp Trần Nhã My, mãi vài ngày trước bạn thơ này mới qua nhà tôi ở Sài Gòn để nhận 2 cuốn Tagalau14. Theo tôi, BBT nên phân công 1 người phụ trách, để ngay khi sách ra khỏi nhà in, người đó qua bưu điện chuyển cho tất cả tác giả một lượt luôn thể.

4. Về nhuận bút

13 kì Tagalau trước, tùy tình hình tài chính cá nhân tôi (chủ biên) và Mạnh Thường quân, nhuận bút chỉ được trả cho tác giả trẻ (dưới 18 tuối) và các tác giả lớn tuổi như là quà biếu; riêng 2 kì tất cả tác giả được nhận nhuận bút (trong số này, vài tác giả biếu lại Tagalau). Dù hiện chưa có ai đòi hỏi nhuận bút, nhưng BBT nên xem lại vấn đề này, để Tagalau còn đi hành trình dài.

Liên quan đến sách biếu, Tagalau 15 biếu cho tác giả hơi nhiều. Có người “kêu” với tôi thế. Việc cân đối sách biếu giữa các thể loại cũng cần xem lại. Ví dụ 5 bài thơ ngắn của Kiều Dung được 10 cuốn, đặt bên cạnh tác giả truyện ngắn hay tiểu luận, ta thấy có độ chênh.

5. Về phát hành

Đây có lẽ là khâu yếu nhất của Tagalau. BBT Tagalau mới tổ chức có hệ thống, các bạn trẻ chắc có nhiều kế sách hay. Hi vọng vậy. Vì khi giải quyết được khâu phát hành, thì vấn đề nhuận bút và “xin tiền” Mạnh Thường quân sẽ phần nào được giải quyết. Đó là chưa nói đến chuyện BBT bù lỗ.

Huê hồng. BBT cần thông báo khoản này sớm, để đại lí và người phát hành biết mà tính toán.

6. Tài chính

13 kì Tagalau, tôi không chủ trương xin Mạnh Thường quân. Qua mỗi số, bà con, anh chị em nhớ thì cho, không nhớ thì mình tôi chịu. Dẫu sao, mỗi khi gặp khó, Tagalau luôn nhận được gàu nước tưới cho xanh cây. Như Tagalau 7, bạn thơ Chế Mỹ Lan bao xâu tất cả. Anh Ysa Cosiem cũng đã có đóng góp đáng kể cho Tagalau. Sau đó là nhiều Mạnh Thường quân khác….

13 kì Tagalau trước, mình tôi đứng chịu mọi công đoạn, còn về tài chính – bù lỗ là chính, cho nên việc công khai tài chính không được đặt ra. Mấy số đầu (7 kì), tôi có công khai, sau đó thấy không cần thiết nữa, tôi đã miễn. Tôi cũng đã miễn luôn các khoản cá nhân và tập thể hiện còn nợ Tagalau (nghĩa là cá nhân Inrasara).

Dẫu sao, từ khi có BBT mới, Tagalau hoạt động mang tính tập thể cao, công khai tài chính là bắt buộc. BBT cần rõ ràng, cụ thể và kịp thời. Để tránh sự dị nghị, từ đó dẫn đến vụ việc lớn hơn chỉ qua một chuyện tưởng rất nhỏ nhặt là tiền bạc.

7. Lưu

Đây là điều không thể ỉ i. Panrang tuyệt bản, trong dân tìm không ra 1 số nữa. Đặc san Ước Vọng cũng vậy. Hiện nay, Tagalau 1-4 còn rất ít. Khi bàn giao, tôi chuyển cho BBT mới mỗi số 2 bản, từ 1-12. Hiện đang lưu giữ ở nhà Bá Minh Truyền. Cho nên, mỗi kì, BBT cần lưu 30 bản.

Cuối cùng…

MỚI

BBT mới thì Tagalau phải mới. Qua 2 kì, độc giả nhận định chỉ có KHỔ Tagalau là mới. Còn lại, so với các kì trước đó, không có nhiều cái mới đáng kể. Các bạn trẻ xem lại nhé.

Tadhuw kajap karo thuk siam!

Inrasara

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *