Ở nhà, là quý tử một quan lớn, bạn làm sinh viên…
Nếu bạn từ chối ở biệt thự bố, để mỗi ngày đạp xe từ trường về cư xá sống chung với bạn học, bạn chỉ xin bố đủ tiền tiêu vặt; ra trường, bạn không cậy đến uy danh bố để ngồi lên cái ghế béo bở, mà tự thân bươn chải như bao sinh viên khác…
Nếu bạn dám là đứa con bất hiếu ấy, thì chắc chắn ông quan-bố kia sẽ hành xử khác.
Tại trường, ngồi ghế giảng đường…
Nếu bạn mạnh dạn đứng lên tranh luận với giảng viên, khi họ dạy sai, dạy dối; bạn dám thể hiện tinh thần độc lập bằng cách viết ra những gì mình cho là đúng vào luận văn mà không sợ bị điểm kém; khi cần, bạn chấp nhận bị đuổi học [hay tự bỏ học]…
Nếu bạn dám là sinh viên cá biệt kia, thì trường Đại học Việt Nam sẽ khác.
Hội Nhà văn [bạn vào hay ra Hội không quan trọng]…
Nếu bạn không phải viết theo định hướng, không cho phép ngòi bút luồn lách né tránh vùng nhạy cảm, mà sẵn sàng xộc vào chúng không chút ngán ngại; nếu bạn dám thể hiện tư duy độc lập bằng những phản biện thẳng thừng, dám thể hiện chính kiến trong sinh hoạt Hội, dù bạn có đơn độc hay quanh mình chỉ lác đác vài bạn văn…
Nếu bạn dám làm nhà văn tự do, thì Hội Nhà văn Việt Nam sẽ khác.
Là nhà báo,
Nếu bạn không đồng lõa với thống kê giả mạo, từ chối đưa thông tin dối trá; nếu bạn luôn có mặt ở các điểm nóng để viết lên sự thật, và chỉ có sự thật; nếu bạn không phải uốn ngòi bút cong theo ý cấp trên, mà dũng cảm nêu lên nhận định riêng, sẵn sàng chấp nhận bị kiểm điểm hay thôi việc.
Nếu bạn dám làm nhà báo theo đúng nghĩa của từ, thì báo chí Việt Nam sẽ khác.
Ở hội thảo…
NẾU bạn không phải đến với mục đích làm đầy hội trường, cho không khí xôm tụ, để nhận bao thư rồi về; nếu bạn không phải đến cho có, mà lên diễn đàn công khai nói lên ý kiến độc lập của bạn, mạnh mẽ và dứt khoát…
Nếu bạn dám là trí thức, thì các loài hội thảo ở đất nước này đã rất khác.
Khác, để
ở một tương lai không xa, Việt Nam sẽ bay lên.