Đâu là GIÁ TRỊ CHAM, để phải lưu giữ? Cụ thể hơn: Tôn giáo ‘Ahiêr Awal’ có gì hay ho đáng phải bảo tồn?

Tôn giáo Cham có những đặc trưng khác lạ. Bảo tồn cái đặc trưng là bảo tồn sự khác biệt. Làm giàu sang văn hóa văn minh của loài người.

Tổng thể là vậy, đâu là cái cụ thể? Tôi tạm nêu ba điểm độc đáo và văn minh nhất ở Tôn giáo ‘Ahiêr Awal’:

[1] Về tinh thần. Cham hóa giải và hòa giải hai hệ tư tưởng một mất một còn: Islam và Ấn Độ giáo để làm nên Tôn giáo ‘Ahiêr Awal’ độc nhất vô nhị trên trái đất – là giá trị cao tuyệt nhất .  

[2] Với người có công với non sông đất nước. Cham thờ Thượng đế tối cao [Đấng Tạo hóa, Allah, Chúa Trời… tùy cách gọi], bên cạnh thờ phụng anh hùng, liệt nữ có công với dân tộc được thần hóa, như Pô Klong Girai, Pô Rômê, Pô Riyak… Nghĩa là vừa chung vừa riêng, vừa nhân loại vừa dân tộc.

[3] Với ông bà tổ tiên. Tôn giáo ‘Ahiêr Awal’ dựng ‘Ghur’ và ‘Kut’ cổ điển mà rất hiện đại. Sạch và đẹp, chiếm dụng rất ít đất và “vĩnh hằng” [nghĩa trang hiếm khi bị dời đi], cho con cháu muôn đời sau đến và thờ phụng. 

Đó chính là giá trị Cham rất đáng bảo tồn. Cho Cham, và cho chung.