Những ghi chép về quyền tự do lựa chọn của Nguyễn Văn Trọng vừa đoạt Giải Sách Hay 2016 ở hạng mục sách Giáo dục. Đây là giải dân sự, không hiện kim, cũng không bằng chứng nhận, nhưng uy tín nên thu hút đáng kể sự chú ý của dư luận.
Ba lần giành Giải Sách Hay sau 6 kì, là điều rất hi hữu với một tác giả. Hay vị giáo sư này hợp gu với Hội đồng Giám khảo Giải Sách Hay? – Chắc chắn là không rồi! Trong diễn từ [nói] của mình, anh nói vui:
Người Việt [cả bộ phận lớn thế giới ngoài kia] đã hiểu quá sai về “tự do”, kiểu tự do là muốn làm gì thì làm. Anh cũng từng hiểu lệch lạc như vậy, thế nên viết và dịch về “tự do” là anh muốn điều chỉnh “sự ngu dốt về tự do” của chính mình.
Trong khi hàm nghĩa của tự do – theo cách hiểu của ông – nằm ở hai hướng:
Hướng tiêu cực, tự do đòi hỏi mọi người tôn trọng khoảng không gian riêng tư, tôn trọng cái khác của người khác;
Còn hướng tích cực, đó là: quyền tự do lựa chọn cứu cánh của cuộc đời cá nhân.
Nhưng ở khắp nơi trên thế giới, người ta cứ [vô tình hay cố ý] vi phạm, thế nên “tự do” là khát khao muôn thuở của con người.
Tự do luôn là đề tài nóng, không chỉ của hôm nay.
Nhất là ở Việt Nam.
Ba lần, nếu có hơn nữa tự-do-anh cũng rất xứng đáng.
Lần nữa, chúc mừng anh! [ca tụng anh, tôi không mắc tội tự ca tụng, bởi Giải Sách Hay, tôi trong Hội đồng ở hạng mục Nghiên cứu, trong khi sách anh được xét ở hạng mục Giáo dục].