(Chủ đề Bất an Dự án Nhà máy Điện hạt nhân – Ninh Thuận)
Chay Mala: Thưa ngài đại biểu, họp Quốc hội kì này, ngài có ý định đề đạt ý kiến cử tri phó thường dân lên trên không?
– Thôi, thôi, mất lòng to lắm. Thương cha Đồng mất lòng cha Tiến, thương cha Tiến mất lòng cha Đồng… Em đây thương thân mình còn chưa xong.
Chay Mala: Thì đành vậy. Dạ thưa đại đức tiến sĩ, đại đức tu hành đắc đạo vượt thoát tâm vị kỉ lòng dạ chắc hẳn lan rộng bốn bể thương yêu chúng sinh vô bờ bến, vậy sao chúng sinh đang sợ vãi đái vì điện hạt nhân mà đại đức im lìm thế nhể?
– Cuộc đời vô thường, thế giới vô thường, điện hạt nhân vô thường… Phản đối tức phi phản đối thị danh phản đối. Ta chống mà như không chống, đó là thuyết vô vi bất khả tư nghì (nói xong, đại đức tiến sĩ cười khà cái với đưa tay vuốt râu rất… siêu).
Chay Mala: Hảo, hảo. Dạ bẩm phó giáo sư tiến sĩ, ngài được quần chúng Chăm thấp bé xem là nhà trí thức to cồ đại diện cho họ, ngài có cao kiến gì không ạ?
– Ta còn nhiều việc quan trọng, lớn lao hơn chưa hoàn thành… Ta đang gánh nhiều trọng trách, điện hạt nhân là chuyện nhỏ. Mắc vào việc nhỏ hỏng việc lớn sao đặng.
Chay Mala: Dạ vâng, em hiểu. Thưa chú thạc sĩ kiêm nhà nghiên cứu, chú nghiên cứu nhiều lãnh vực văn hóa cao cường, xin hỏi chú có nghiên cứu nỗi lòng đồng bào mình về điện hạt nhân ra sao không?
– Ôi Chay Mala thứ lỗi cho thằng em, em đây du học nước ngoài về nai lưng ra thử việc, đụng đến chuyện tế nhị ấy, em có nước treo bằng về quê nắm đuôi cày.
Chay Mala: Chí phải chí phải… có khi chả còn đuôi cày cụt nào mà nắm nữa là.
– Chay Mala chớ hỏi tới thằng em… (một quý ông trẻ ngồi giữa hội trường vội đứng lên khoác tay).
Chay Mala: Bạn trẻ đang thất nghiệp mà…
– Chính thất nghiệp mà em mới hãi hơn ai cả, Chay ơi… Đụng đến hạt nhân có nước phận em thất nghiệp đến mãn kiếp.
Chay Mala: Cũng thuộc diện đáng được cảm thông lăm lắm. Còn bác, bác đã già, già thì chả sợ dao phay, tiền hưu thì đã ẵm gọn, bác chả còn trọng trách nào để gánh, sao bác vô tư với tình hình thế?
– Đời ngó dzậy mà không dzậy. Nói nhỏ với em nó, thằng út của bác đang công tác dưới tỉnh, bác mà hở mồm hử… thôi thôi em nó tha cho già này…
Chay Mala: Thế xin hỏi tại sao Inrasara…?
– Có lẽ bởi ông ta là… nhà thơ (một giọng nói từ cuối hội trường).
Chay Mala: Thế còn Trà Vigia, Đồng Chuông Tử… thì sao?
– Ui dào, họ cũng chỉ là… nhà thơ (một giọng to hơn). Bọn nó không có gì được mà cũng chả có gì mất.
Chay Mala: À, hén.
_____
“Thương cha Đồng mất lòng cha Tiến, thương cha Tiến mất lòng cha Đồng”, là câu nói cửa miệng của học sinh Trung học Trương Vĩnh Ký, Phan Rang trước 75.
Lưu Văn (USA) viết:
Tôi nhớ trước đây cũng đã có người hỏi chuyện này, và nhà thơ Inrasara đã trả lời. Dù vậy tôi vẫn nghĩ Chay Mala vẫn có thể là Inrasara. Nhưng đọc bài này tôi mới chắc là không phải. Câu “Thương cha Đồng mất lòng cha Tiến…” chỉ phổ biến trong học sinh trường Trường Vĩnh Ký. Tôi chắc Inrasara không biết được.
Nhưng một người đứng nhiều bút danh khác nhau có gì là quan trọng? Chay Pahlao nói”cha này rảnh quá” là không được.
Tôi thấy Chay Mala có nhiều bài rất hay. Ngoài vài bài về hôn nhân Việt Chăm hơi vô duyên như tôi có phê bình.
Bài này hay lắm Chay Mala ơi.
Có người sợ, với lý do rất cao thượng
Có người sợ vì sợ không xin được việc
Có người sợ vì sợ mất việc
Có người không sợ cho mình mà sợ cho con cháu
Nhưng tại sao các nhà thơ như I, TV, ĐCT không sợ, thì Chay Mala không thấy nói!
Cảm ơn các bạn đã đọc tôi rất kĩ, đọc tôi và so sánh tôi với tôi và tôi với nhà thơ Inrasara. Oai cho tôi vô cùng. Bởi loạt bài này tôi còn viết dài dài, nhiều bài không liên can đến Inrasara nên tôi thay “Chay Mala giải mã Inrasara…” bằng chữ ngắn hơn. Bỏ “giải mã Inrasara” đi. Trước đây Inrasara có nhắc về vụ “giải mã” này, nhưng tôi đã cãi anh ta lại. Tôi nghĩ tên tuổi nhà thơ Inrasara vượt ra ngoài phạm vi cộng đồng Chăm, nên lấy đề như vậy hấp dẫn dân tộc khác hơn. Độc giả dân tộc khác sẽ tò mò xem mấy ông Chăm “giải mã” nhà thơ mình thế nào. Họ sẽ đọc Chay Mala nhiều hơn.
Còn Chăm mình thì nhằm nhò gì.
Bài viết của Chay Mala luôn luôn ngắn, súc tích nhưng nói được rất nhiều điều. Anh đụng chạm đến vẫn đề nóng của xã hội, mà ít ai dám đụng. Điều đó không đủ sao? Cá nhân tôi ủng hộ tối đa các ý tưởng và cách viết của anh. Giọng anh vui vẻ.
Thân ái.
Trăm nghe không bằng 1 thấy, đây là tương lai của chúng ta và các thế hệ sau.
http://www.youtube.com/watch?v=4fCCVU4y7oE
Xét về tổng thể, các sáng tác của Chay Mala rất hấp dẫn. Có thể nói đọc web này, ngoài bài của ông chủ của nó là Inrasara, sau đó là Trà Vigia, tôi đọc Chay Mala rất hấp dẫn. Chay Mala nói thẳng về nhiều vấn đề rất nóng hổi của thời sự xã hội Chăm. Tôi cũng có thể liên hệ về thời sự Việt.
Tôi là người Việt nhưng tôi rất đồng cảm với anh. Cách suy nghĩ của anh thật tuyệt vời. Anh viết có vẻ chê Inrasara mà nhà thơ này không tự ái. Anh mỉa mai nhẹ nhàng về các trí thức Chăm khác để họ phản tỉnh mình. Anh không nhắc tên nào cụ thể cả, là điều rất hay. Anh dùng phép hoán dụ và ngoa dụ, là điều rất tiện cho kiểu đặt vấn đề này.
Nói tóm, tôi rất đồng ý với anh. Như vậy là đạt tính văn chương cao.
Pingback: Tin thứ Năm, 24-05-2012 | Dahanhkhach's Blog
Bài viết rất chí lý, nhưng chỉ có thế làm sao ngăn được điện hạt nhân. Chắc là Chay Thala không phải viết chỉ để đọc cho vui? Vậy thì làm sao gộp tất cả những cái “sợ” nhỏ thành cái “sợ” lớn, cái sợ lớn có khi làm cho mình hết sợ mà cất tiếng ca, tiếng hát, tiếng gào, tiếng thét, tiếng gầm: hãy dừng ngay lại nhà máy điện hạt nhân kia!
anti-atomic power plant on 24.05.2012 at 19:15 said:
“Bài viết rất chí lý, nhưng chỉ có thế làm sao ngăn được điện hạt nhân.”
Trả lời :
-Hãy ký vào thư của nhóm trí thức kêu gọi chính phủ Nhật.
-Kêu gọi cộng đồng Chăm tại VN ký vào lá thư đó.
-Kêu gọi cộng đồng Chăm tại Cămpuchia ký vào lá thư đó.
-Viết 1 thư riêng của cộng đồng Chăm và các dân tộc ít người khác tại miền Trung gửi chính phủ Nhật.
-Yêu cầu ban dân tộc Mặt trận Tổ quốc kiến nghị với quốc hội không xây dựng điện hạt nhân.
-Đòan kết là sức mạnh.
– Tuyên truyền rộng rãi sự nguy hiểm của phóng xạ hạt nhân trong cộng đồng.
-Hãy vì tương lai của dân tộc.
Pingback: Tin thứ Năm, 24-05-2012 « BA SÀM
Có một cánh đồng Muối ở trên trời
Đẻ ra Chay Mala
Hớt hải chạy vào plei Chăm…để làm gì…?
Để cho đời vơi bớt những sầu đau hay trút nỗi đau sầu vào plei màu u ám
Những người tự phong mình thương Chăm nhưng đang âm thầm ký sinh vào để sống
Tự bôi bẩn nhau rồi khoái trá….mình độc tôn.
Có ai đang sinh tử với cánh đồng vì hạt giống của ngày mai
Những đứa bé ngây ngô,những chàng trai cô gái Chăm đang lầm lũi bước tha hương tìm sự sống
Những căn nhà trọ chôn đời tia hy vọng
Kiếp Chàm là thế ư…..?
Tôi nhìn chay (cei)…tôi nhìn thấy một tương lai…..?