Trong một video clip có tên “Biển Đông dậy sóng”, Thích Chân Quang – Viện chủ Thiền tôn Phật Quang – Núi Dinh, Bà Rịa – Vũng Tàu, Việt Nam, thuyết giảng có đoạn như sau:
“Nhiều người vẫn cho rằng cha ông mình chiếm Chiêm Thành là tội lỗi truyền đời của Việt Nam. Việt Nam phải chiếm Chiêm Thành. Đó là một trách nhiệm không thể làm khác được. tại vì sao? Tại vì Chiêm Thành có tục lệ man rợ. Đó là tục lệ giết người. Đất nước đó không thể tồn tại…. Tục lệ Chiêm Thành khi vua chết phải thiêu sống luôn người vợ. Mà vua làm được thì quan làm được, quan làm được thì dân làm được. Chúng ta phải tiêu diệt thôi”
Đoạn văn đã gây sự phản ứng quyết liệt dây chuyền từ cộng đồng người Chăm ở các nơi– qua mạng, qua thư điện tử, facebook,… nhất là từ giới trẻ, với nhiều cách thức khác nhau thể hiện bằng nhiều cung bậc tình cảm khác nhau. Là những phản ứng bất đắc bất nhiên, không thể khác.
Tuy nhiên, phát ngôn của vị Viện chủ này dù sai trái và quá khích tới đâu, nó chỉ được coi như “ý kiến” cá nhân, do đó việc đẩy vấn đề dấn thêm một bước trở thành sự mâu thuẫn dân tộc, là điều cần tránh. Thế nhưng, cho dù là ý kiến cá nhân, nó không thể không được đặt thành vấn đề.
Từ góc nhìn nhà văn, tôi tạm lí giải sự cố này như sau:
1. Về phát ngôn: “Chiêm Thành có tục lệ man rợ. Đó là tục lệ giết người. Đất nước đó không thể tồn tại…. Chúng ta phải tiêu diệt thôi“, thì quá thiếu suy nghĩ và sai trái, không cần phải chứng minh, ai cũng nhận ra.
2. Sự kiện “Việt Nam chiếm Chiêm Thành” là có thật. Tâm lí “nhiều người [Việt] vẫn cho rằng cha ông mình chiếm Chiêm Thành là tội lỗi truyền đời của Việt Nam” là có thật.
Xuất phát từ “mặc cảm” xâm chiếm [hay tiêu diệt, bức hại,… như đã từng xảy ra nhiều nơi trên thế giới trong quá trình lịch sử nhân loại], tùy mức độ xâm hại, thời gian sự kiện xảy ra xa hay gần, hậu quả nghiêm trọng tới đâu, thế giới có ba cách giải quyết:
– Thay mặt Chính phủ hiện tại đứng lên xin lỗi (như Thủ tướng Úc đã chính thức xin lỗi thổ dân);
– hay Công khai lập đàn giải oan;
– hoặc Bồi thường thiệt hại.
Thích Chân Quang đã hành xử theo kiểu lạ đời. Ông giải quyết “mặc cảm” bằng cách suy luận ngược và nói ngược. Ngược với tinh thần giải sân hận của Phật giáo đã đành, còn ngược lại với tinh thần nhân văn chung.
3. Việt Nam thời hiện đại đang nỗ lực hội nhập thế giới, rất cần đến sự đoàn kết của các dân tộc anh em ở trong nước lẫn Kiều bào trên khắp nơi trên thế giới; lối phát ngôn của Thích Chân Quang đi ngược lại với xu thế chung: nó bất cẩn, do đó bất công và, vô cùng bất lợi. Là lối phát ngôn thiếu trách nhiệm, cần được giải tán.
Qua phản ứng nóng bỏng từ cộng đồng Chăm, để tránh sự ngộ nhận về chính sách đại đoàn kết dân tộc của Nhà nước, và nhất là để tránh hậu quả đáng tiếc xảy ra, đề nghị:
– Thích Chân Quang tháo dở video clip xuống.
– Chính thức xin lỗi người Chăm.
Sài Gòn, 12-11-2011
Thích Chân Quang – Viện chủ Thiền tôn Phật Quang, thật buồn khi một chủ trì chẳng hiểu gì về văn hóa của dân tộc mình, nói thẳng là không có kiến thức về văn hóa Chăm… thầy nên học lại, câu nói “biết thì nói, không biết thì giữ cột mà nghe”…
Cách hành xử của Thích Chân Quang không đúng, Sara phản ánh rất đúng. Sao tới giờ này Sara mới phản ánh vậy, video này cũng lâu rồi mà. Thế hệ trẻ
Chăm rất cần tiếng nói của Sara, cần phải xin lỗi và tháo dở video xuống… Các bạn nghĩ sao?
Mình cũng phản đối suy nghĩ, nhận định và phát biểu rất thiếu hiểu biết của ông Thích Chân Quang.
Trình độ hiểu biết nông cạn và lệch lạc như thế mà lại đi thuyết giảng nhân danh Phật Giáo. Thật tội lỗi và nghiệp chướng.
Ông Chân Quang này nói rất nhiều, nói nhiều thì dễ nói sai, mình vào You Tube tìm clip “Biển Đông dậy sóng” nhưng thú thật là không thể nghe nổi những kiến thức hổ lốn của ông “thầy tu mặc áo giấy” này.
Có phải clip này:
http://www.youtube.com/watch?v=ERsjLpw2FVI&feature=related
Xem đoạn video mà bạn Trần Can gửi mới thấy ông thầy tu này kém cỏi thế nào. Nhà thơ Inrasara lên tiếng vầy là đủ, khỏi cần nói thêm. Các bạn Chăm bỏ qua đi, ông thầy tu này không ảnh hướng đến ai đâu. Bị thiên hạ la quá trời la đó. Mất thời giờ vô ích.
Ông thầy tu này thì miễn bàn đi, phát ngôn bậy hết ngõ nói. Chỉ có bên an ninh mới làm việc với ông ta. Có lẽ họ đã làm việc với ông này rồi. Phiền chi đến nhà văn Inrasara nhỉ!
Nghe nói video này đã bị gỡ bỏ! Biết mình biết ta như thế là TỐT!
Thật lòng tôi- Việt (không biết có Chăm không). Nơi tôi đang ở -gọi là quê cha đất tổ. Quá khứ thế nào tôi chẳng rõ. Nhưng trong những bài cúng đất có vái ma Chàm – ma Chợ – ma Mọi – ma Rợ (xin lỗi nguyên văn). Hỏi người lớn nói có một thoáng rất buồn hiện ra rồi tan biến trên khuôn mặt. Tôi mơ hồ đâu đó, một ngày không xa nơi tôi ở. Là ngu dân tôi nhủ lòng như thế. Không biết vị chủ thiền tôn sa sẩy thế nào mà ra nông nỗi đến vậy, nghe nói mấy thầy hôm nay ăn chơi dữ lắm có phải vậy không!? Thôi bỏ!
Đồng ý với haigiang, BỎ!
Không thể bỏ qua một cách đơn giản vậy được. Trí thức Chăm bằng cách hay cách khác, phải truyền tải thông điệp này cho các vị lãnh đạo của đất nước biết là phật giáo Việt Nam đã dạy giáo dân của mình cực đoan, đi trái lại chính sách đại đoàn kết dân tộc của Đảng và Nhà nước…
Đây là lúc dân cần tới các vị lãnh đạo cao cấp của dân tộc như: Ông Mã Điền Cư, Huỳnh Tấn Đãi và các vị đại biểu quốc hội đại diện cho dân tộc Chăm…
Các vị này phải có trách nhiệm trả lời trước nhân dân về quan điểm của Thích Chân Quang, còn không thì các vị nên từ chức để người khác lên thay.
Nếu tôi có quá lời thì quý vị bỏ qua nhưng Thích Chân Quang thì rõ là không ổn, cần phải có một hình thức răng đê để không xảy ra tình trạng đáng tiếc…
Chào đoàn kết
Hay cho một thầy tu! Có lẽ thời đại nay không phân biệt được chánh – tà nữa rồi. Thích Chân Quang quả là yếu kém về văn hóa, lich sử và cả chính sách Đại đoàn kết dân tộc của Đảng và Nhà nước ta rồi.
Phật là từ bi, từ bi là gì hả TCQ? Ông là Phật tử mà không biết hai từ này thì hỏng! Ông ăn chay để làm gì mà không hiểu lời Phật dạy vậy? Theo ông nghĩ: “Tại vì Chiêm Thành có tục lệ man rợ. Đó là tục lệ giết người. Đất nước đó không thể tồn tại…. Tục lệ Chiêm Thành khi vua chết phải thiêu sống luôn người vợ. Mà vua làm được thì quan làm được, quan làm được thì dân làm được. Chúng ta phải tiêu diệt thôi”. Giả sử điều đó là đúng, nhưng Cha ông chúng tôi không diệt chủng như các Triều đại Việt Nam đã làm với cha ông của chúng tôi. Vậy nếu giết người là phải mất nước thì hỏi thế giới này có đất nước nào tồn tại không vậy? Khi ông là người tu hành xem như là người “đức độ” thế mà còn nói và nghĩ về Champa, về dân tộc Chăm như vậy, hỏi người khác sẽ nghĩ về Champa ra sao nhỉ?
Theo tôi thì chúng ta (cả Chăm và Kinh..) những người tiến bộ hãy đúng lên tố cáo ông TCQ vì đã xúc phạm đến Dân tộc Champa! Điều này phải nhờ những vị có tiếng nói trong cộng đồng rồi! Đừng lúc nào cũng “hòa” để cho người ta muốn nói gì thì nói! Dân tộc muốn hòa hợp thì cả hai phải tỏ ra thiện chí!
Không ai chủ trương “hòa” cả đâu. CML viết bài tố cáo rất nặng, tôi thấy rất nhiều bạn trẻ Chăm còm phê phán nặng nề… Bác Inra sau khi phân tích cũng có câu kết luận “đó là lối phát ngôn thiếu trách nhiệm, cần được giải tán”. Trí thức viết vầy là đã “rất nặng” đó.
Sau đó các bạn đọc trang mạng này cũng đã có nhiều phản hồi “tố cáo” rồi.
Lẽ nào tất cả Chăm và Kinh đều đứng lên chưởi bới ông thích quàng xiên này? Ông ta thấy mình hố thì đã tháo xuống rồi. Biết sai vầy thì hay chứ, phải k?
Ông ta phát biểu thật ngu xuẩn. Có chắc là người Kinh không có tục lệ đó không? Nếu nói rằng tục lệ này không xuất hiện ở dân tộc Đông Á như người Việt (câu nói từ một người bạn người Kinh của tôi), vậy thì sao Tần Thủy Hoàng là dân Hán cũng bắt cả thê thiếp lính tráng của mình chết cùng. Người Kinh có dám bảo dân Hán là mọi rợ không?
Cac ban Cham men,
Cac ban da phan no doi voi thay tu TCQ nhu the la thich hop.Lien hoi Champa hai ngoai da co thu len tieng goi lanh dao CHXHCN Viet nam va Lanh dao Phat giao Vietnam co bien phap cu the xu li TCQ phai thuc hien 2 dieu:
Mot la phai cong khai rut lai loi tyuen bo vo van hoa va vo trach nhiem cua ong
Hai la cong khai xin loi Dan toc Cham
Yêu cầu vậy còn rất nhẹ, cần phải nghiêm trị những tư tưởng như vậy. TCQ nghĩ thôi đã vô văn hóa rồi, đàng này ông lại dạy giáo dân của ông vô văn hóa như ông. Tội của TCQ là tội ngu dân, cả Việt Nam cần lên án.
TCQ tu chín kiếp nữa cũng chưa thành người chứ đừng nói là thành Phật.
clip này vẫn còn đầy rẫy trên mạng đấy các bạn.Hình như chưa có cơ quan nào nói chuyện với ông ta.
Trong khi chúng ta đang thảo luận thì đoạn clip này đã truyền đến 100 rồi 1000 người khác rồi đấy.
Việc chúng ta cần làm là gỡ bỏ nó xuống trước.Sau đó yêu cầu ông ta xin lỗi công khai trước toàn thể dân tộc Chăm.
Hết truyền thông này đến trang web kia,hết nhà văn này đến giáo sư kia chỉ nói và nói và bây giờ clip vẫn còn đó.
Chăm hải ngoại hãy lên tiếng giùm! Những người trẻ thì không đủ sức. Còn những vị có chức có quyền thì vẫn đang “bế quan tỏa cảng”. Chỉ mong các vị bên hải ngoại giũp đỡ mà thôi.
Tội nghiệp cho cái danh – Chủ viện này – kia. Thich này – Thích nọ, nếu lời nói ấy là của một người bình thường thì… (hắn biết chi !)… Đôi lúc vô danh khỏe thật.
Nhưng các bạn ạ!
1: Lỡ như cái vị Thich nọ là người bình thường thì sao (chuyện nhỏ)
2: Ổng không biết tới những lời chỉ trích của chúng ta vì bận kinh-kệ, tu luyện đạo pháp… không biết tới in-tẹt-nết.
3: Ổng điếc lác
4: Người ta lờ chuyện tôn giáo không ai trả lời
5: Nói mãi ta cũng chán…
Thích đó không biết nhưng các vị an ninh VN biết và làm việc lại với Thích đó. Còn an ninh VN điếc luôn thì đó lại là vấn đề khác phát sinh nữa. Có thể các vị an ninh VN nghĩ Thích đó nói đúng nên không động tĩnh gì???
Tôi cũng chưa nghe Chi Hội Chăm Hội DT Học TPHCM lên tiếng về vụ này?? cũng có thể do bận làm việc khác lớn hơn?
Tôi cũng chưa nghe Sakaya nói năng gì vụ này hết, chắc anh này sợ đụng chạm ai đó??
Nói thêm:
Tôi nghĩ an ninh VN là khách quen của web Inrasara.com. Ngay cả buổi ra mắt tiểu thuyết Hàng Mã Ký Ức cũng có ít nhất 3 vị có mặt. Cũng vui.
Harayatha làm sao biết buổi ra mắt có 3 anh an ninh nhỉ? Hay nhé!
Còn Hội Dân tộc do TP – Hội trưởng là Đảng viên, ông Sakaya cũng là đảng viên họ nằm trong tổ chức của Đảng. Khác với nhà văn Inrasara là nhà văn tự do, dù anh có là Phó chủ tịch Hội đồng Thơ. Nhà văn nói tiếng nói nhà văn.
Ko nên đặt anh Sara bên cạnh vài vị có học vị khác, J. Pô ơi. Ko hay ho cho anh. Vị trí của anh Sara rất khác với họ. Anh Sara có thể viết cho nhiều báo trên thế giới, hay trả lời ph vấn gì đó cho đài quốc tế, thuộc về nhiều bộ môn khác nhau. Có thể nói anh ta tự do.
Còn theo tôi nghĩ an ninh đã làm việc với vị sư điên này rồi.
Ông ta giảng nhiều thứ bậy ko ai thèm nghe đâu.
Inrasara nói về TCQ như vậy còn là nhẹ. Không phải TCQ bất cẩn mà là hồ đồ, ngu xuẩn hết chỗ nói. Hình như vị hòa thượng này còn khoe khoang là cháu họ gần với Bác Hồ, không biết thực hư thế nào. Nhưng mà ăn nói thế này thì không thể chấp nhận được, một sự ngu dốt tột bực. Buồn là Phật giáo Việt Nam càng ngày càng sa lầy vào chốn hôi tanh, chả còn thấy khuôn mặt nào tử tế và có kiến thức uyên thâm.
Thôi không nói về ông sư ngốc và bậy này nữa, các bạn ơi. Không ai đi nghe ông sư này đâu. Chấm hết!