Tôi đọc mọi loài thơ, từ thơ câu lạc bộ “vui là chính” đến thơ cách tân cao đạo, cả các dòng ngoại vi: Thơ miền Nam trước 1975, thơ in ngoài luồng, thơ Việt hải ngoại, thơ các tác giả DTTS hay dân tỉnh lẻ, thơ đăng mạng…
[1] Lên đường làm cuộc hành cước – từ câu lạc bộ đến hội chuyên nghiệp, từ lớp chuyên văn Trung học đến Đại học, từ nhóm bạn nhỏ đến tổ chức lớn, từ trong đến ngoài nước. Trăm cuộc cả thảy, 10 chủ đề chính:
– Thơ, từ truyền thống đến hiện đại
– Thơ trẻ, các khuynh hướng mới
– Về đâu Tân hình thức Việt?
– Thơ, thay đổi để tồn tại
– Thơ Việt, từ hiện đại đến hậu hiện đại
– Văn học Việt Nam, nhìn từ ngoại vi
– Thơ DTTS đóng góp gì vào nền thơ VN hôm nay?
– Các trào lưu thơ Việt đương đại
– Văn chương và Điện hạt nhân
Qua các nơi:
ĐH Đà Lạt, ĐH Tổng hợp TPHCM, ĐH Văn hóa Hà Nội, ĐH Tiền Giang, ĐH Sư phạm Hà Nội, Lớp chuyên Lê Quý Đôn – TPHCM, Lớp chuyên Lê Quý Đôn – Ninh Thuận, Lớp chuyên Phan Bội Châu – Vinh…
Hội Nhà văn Hải Phòng, CLB Văn hóa Thanh Niên – Sài Gòn, CLB Mực Tím – Sài Gòn, CLB Xuân Diệu – Qui Nhơn, Hội VHNT Vĩnh Long, Hội VHNT Tây Ninh, Hội VHNT Ninh Thuận, Hội VHNT Tuyên Quang, Lớp Bồi dưỡng Viết văn trẻ DTTS, Talk & Think – Viện IRED, Cà phê thứ Bảy…
Sàn Art – Sài Gòn, Distant Horizons – Sài Gòn, ĐH Fulbright, Đại học Okinawa – Nhật Bản, ĐH Đài Bắc – Đài Loan, Đại học Hiroshima – Nhật, Sứ quán Thụy Sỹ…
[2] Từ tiểu luận văn chương đầu tiên đăng tạp chí Thơ – Hoa Kỳ năm 2002, sau 20 năm “nhìn toàn cảnh thơ Việt đương đại”, bao nhiêu nước chảy qua cầu và dấu vết chữ nghĩa bỏ lại. 7 tác phẩm và 3 bản thảo chưa in.
– Chưa đủ cô đơn cho sáng tạo, Nxb Văn nghệ, 2006
– Song thoại với cái mới, Nxb Hội Nhà văn, 2008
– Thơ Việt, hành trình chuyển hướng say, Nxb Thanh niên, 2014
– Nhập cuộc về hướng mở, Nxb Văn học, 2014
– Thơ nữ trong hành trình cắt đuôi hậu tố ‘nữ’, Nxb Hội Nhà văn, 2015
– Văn chương tan rã, Lotus Media, Hoa Kỳ, 2019
– Thơ Việt, từ hiện đại đến hậu hiện đại, Lotus Media, Hoa Kỳ, 2019
– Các khuôn mặt thơ mới, bản thảo-2016
– 19 Khuôn mặt thơ DTTS Việt Nam, bản thảo-2017
– Từ sa mạc chữ đến đô thị văn chương, bản thảo-2019.
Đó mới là hiển ngôn, còn phần vô ngôn ngẫu nhĩ ra hoa trong tiểu luận, trên diễn đàn, xuất hiện rải rác ở các bài trả lời phỏng vấn và tranh luận văn học trên các báo, website và cả facebook.
Chúng có mặt không gì khác ngoài, hóa giải mấy hiểu lầm, hòa giải bao khác biệt, để thơ Việt “nhập cuộc về hướng Mở”, tự tin hội nhập vào nền thi ca thế giới.