“Ngôn ngữ quẩn quanh hàng rào sự thật
trăm ngõ ra chẳng lấy một lối vào”
(Sinh nhật cây Xương rồng-1997)
Thi sĩ thì vậy, chớ cánh quân sự nó làm cái rụp, dân chánh trị thì khác nữa… Hôm qua rảnh, xem bộ phim “How to become a tyrant?” nghe khoái cực kì. Tập 4, nhà độc tài đối phó, điều khiển, thao túng sự thật. Tạm tóm…
Nhà độc tài ngán nhất SỰ THẬT. Sợ, họ không “quẩn quanh” như thi sĩ, không “chặt đứt” một lần cho tất cả như Alexandre đại đế, mà hành động đầy tính toán, lâu dài. Cụ thể, vừa đánh đổ triều đại trước, khi đã nắm quyền hành trong tay,
BÊN TRONG
Việc đầu tiên là QUÉT. Đốt sách chôn học trò, tẩy não tầng lớp trí thức, cải tạo tư tưởng.
Kế đến là NHỒI. Bằng ngu dân hóa qua mọi phương tiện truyền thông và giáo dục đến kiểm duyệt sách báo, độc quyền thông tin.
Còn với những sự thật không thể xóa, họ giải thích, xuyên tạc, bóp méo, như Liên Xô “gọt chân cho vừa giày” các tác phẩm của Dostoievski; viết lại lịch sử [quá khứ] cả sáng tạo huyền thoại hiện tại;
Cuối cùng là tha hóa khoa học, khiển nó phục vụ mình.
BÊN NGOÀI, khi nội bộ tạm yên,
Bằng nhiều phương cách và phương tiện khác nhau, họ cám dỗ giới văn nghệ sĩ, ngôi sao thể thao ca tụng chế độ và lãnh tụ. Stalin có B. Shaw, J-P. Sartre, Fidel Castro có G. Márques, Maradona…
Xa hơn, họ giải thích lại kinh điển [Kinh thánh, Marx…] theo ý riêng.
Rồi khi chính sách hay chủ trương nào đó thất bại, họ “nặn ra” kẻ thù để đổ lỗi. Phát xít Đức đã sáng tạo ra “bọn Do Thái bẩn thỉu”, là một…
Rốt cùng khi sự thật ngày càng lộ mang nguy cơ bạo loạn, họ tìm cách gây chiến với ai đó nhằm đánh lạc hướng quần chúng, hơn thế: dễ có cớ trị bọn phản bội tổ quốc.
Đại khái là vậy. Từ Tần Thủy Hoàng, Hitler cho đến hôm nay. Tùy thời hay hoàn cảnh lịch sử đất nước đặc thù, nhà này kia bỏ qua một, hai “công đoạn” không cần thiết, như Hitler không thèm “đốt sách” chẳng hạn, tuy nhiên công thức là không đổi.
Riết rồi thế nào SỰ THẬT cũng lộ nguyên hình, phơi bày bộ mặt độc tài.
Sụp đổ là hệ quả khó tránh.