Theo yêu cầu của vài bạn đọc, tôi xin đăng lại phần 1 của trường ca “Quê hương” (in trong tập thơ Tháp nắng, 1996). Trường ca khởi viết vào năm 1984 tại Phan Rang, được gợi hứng từ làng Bal Riya Bính Nghĩa – Ninh Thuận, hoàn chỉnh vào năm 1992 tại Sài Gòn.

*

Ôi, Quê hương! Quê hương

Quê hương gầy, quê hương xanh xao

Quê hương không có rặng dừa thơ mộng của ca dao

Quê hương không có cánh cò xa, không có bản tình ca thôn dã

Mây trắng. Mặt trời. Gió trùng dương. Đất. Đá

Quê hương cằn khô, nóng bức, nghèo nàn.

Quê hương buồn. Quê hương yêu thương

Quê hương em lũ trẻ con chơi bẩn

Những bà mẹ gầy còm, cụ già râu trắng

Những cô gái quê gánh nặng áo vai sờn

Quê hương có lũ dê, đàn trâu dưới nắng khỏa thân

Có bé mục đồng chiều hôm không buồn nghêu ngao tiếng hát

 

Là quê hương em

Lịch sử đi qua bỏ lại cõi đất im lìm

Với mảnh vụn chuyện hoang đường cóp nhặt

Với làng xa nơi tận cùng trái đất

Nơi cuộc sống như ngủ yên

Lịch sử đi qua như là lịch sử đã bỏ quên

Dù quê hương em còn những bàn tay vạm vỡ

Còn những trái tim cháy lửa

Của đám thanh niên

 

Là quê hương em

Quê hương em không biết đâu bến bờ tương lai, quá khứ

Em không nhớ đâu là truyền kỳ, đâu là lịch sử

Thời gian quên và không gian cũng quên

Thời gian thì những tháng những năm

Không gian thì cánh đồng chỏng chơ, ngọn đồi mưng mủ

Những tên đất, tên người xa mờ cõi nhớ

Gió tháng Năm thổi xơ hóa vai mềm

 

Là quê hương em

Quê hương để lại cho em con đường bóng tối

Gia tài còn hai bàn chân, trái tim nóng hổi

Ôi trái tim em bé bỏng diệu kì

Chính nơi này dòng máu cha ông trở về và ra đi

Làm nhịp đập rộn ràng cho hơi thơ lớn dậy

Trái tim tôi muốn hôn lên hôm qua hôm nay và mãi mãi

Để cháy rực hồn tôi ngọn lửa cuộc đời

 

Là quê hương em

Dù sáu đỉnh Chà Bang nắng hè khô khốc

Dù vụ lúa năm này ruộng nẻ chân chim

Nhưng làm sao quên

Ánh mắt nhìn quen, khuôn mặt mới quen

Tiếng nói đơn sơ, nụ cười đơn giản

Kho kí ức của tuổi thơ – những năm, những tháng

Trận đòn sau buổi tắm sông

Những ngày mưa dài hay những đêm trăng

Cả buổi đầu đến trường bở ngỡ

Làm sao cho khỏi nhớ

Quê hương?