Ariya Bini – Cam, Inrasara trích & bình

Inrasara trích & bình

Mưta mơy bingun ia throh
Asar intan jruh di krưh wang canar
Xwan ai laik tamư blauh bblung
O thei ra dung, o thei ra wơh

Tạm dịch:

Mắt em giếng nước trong
Hạt kim cương rụng vào tâm điểm
Hồn anh đắm chìm rồi đuối
Không ai níu lại, chẳng kẻ vớt lên

Lối diễn tả lãng mạn và mang tính hình tượng rất cao. Đôi mắt của nàng công chúa sâu thẳm như cái giếng sâu, đựng chứa bao nhiêu bí ẩn, như báo hiệu trước bi kịch sắp xảy tới: đôi mắt ấy sẽ nhấn chìm tâm hồn nhạy cảm của chàng trai Cam Ahier khốn khổ.
Và chàng đã khốn khổ thật.
Khi nàng công chúa – sau cuộc hành trình dài, để truyền bá tôn giáo Islam vào đất Champa – bỏ đi; chàng đi tìm nàng, đi tìm hình bóng cũ đọng lại. Chàng thơ thẩn một mình giữa rừng hoang, giữa đồng vắng. Chàng cất tiếng hỏi gió, hỏi mây, hỏi tất cả những kẻ tình cờ gặp dọc đường:

Cim lơy hư bboh nai kuw
Pok yam nau bilai nai liti litaih
Ginum lơy hư bboh nai kuw
Mưta nai chai jih ia crauh jangaih
Yang bilan lơy bboh nai kuw
Bbuk nai hanguw hamac pơr pak adih

Tạm dịch:
Chim ơi có thấy em ta
Bước chân em dáng đi yểu điệu
Mây ơi có thấy em ta
Mắt em như mặt nước suối trong
Trăng ơi có thấy em ta
Hương tóc em thơm bay khắp nẻo

Điệp từ “bboh”, “lơy”,… được lặp đi lặp lại như dội vang tiếng đập thổn thức của con tim, tiếng than thở thì thầm của đôi môi, tiếng lướt đi trên ngọn cỏ của bàn chân. Cả những hình ảnh được nhà thơ đêm ví với bộ phận trên tấm thân ngà ngọc của người yêu cũng rất xứng hợp với tâm trạng của nhân vật. Đấy là tâm trạng của kẻ mới yêu lần đầu: nhớ lại những gì đẹp nhất nơi người tình, một cuộc tình vừa bay mất. Vĩnh viễn!

____________________
* Chú thích. throh: phun trào; intan: kim cương; wang canar: chu vi; liti litaih: yểu điệu; chai: như, mang ý cường điệu; jih ia: mặt nước; hanguw: thơm; hamac: thoảng; adih: hướng.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *