Ngoài công việc chính, mỗi sáng tôi mỗi lên 1-2 tút, về đủ thứ chuyện trên đời, nhất là về Cham. Từ chuyện siêu hình là Minh triết đến Kinh sách tôn giáo Cham hay góc khuất huyền sử như Hải sử & văn hóa biển Cham; lí giải triết lí về Đất, Tù binh & Mỹ nhân đến luận giải biểu tượng ‘Haumkar’; giải minh thông điệp Ariya Glơng Anak xa xưa cho đến vô số nỗi Cham ở hôm nay. Trường Pô-Klong và Trung tâm Văn hóa Chàm, Ban Biên soạn sách chữ Chăm hay “Người Cham và Điện hạt nhân”, vân vân.

Có người hỏi, sao Sara biết lắm thế, mà biết rành rẽ nữa chớ? Tôi nói:

– Có gì đâu, Ma Hời mách tôi đó. Dăm ba ngày là ấy mách, nửa đêm hay giấc thủy triều lên cũng không chừa. Tôi đặt sẵn giấy bút ở bàn, mỗi bận là tôi mỗi mắt nhắm mắt mở ngồi lên nghệch ngoạc chữ to trứng gà, khéo sáng dậy quên.

Và tôi viết, kể câu chuyện Cham cho Cham nghe.

“Muôn ma Hời sờ soạng dắt nhau đi” – Chế Lan Viên.

Không như Ma Lai chuyên đi rút ruột trẻ con, Ma Hời rất lành. Đầu hôm là ấy đi, kiếm ăn hoặc không làm gì cả, mãi gà gáy sáng mới “về”. Trước khi về, ấy báo cho tôi hay mấy điều tôi còn hồ nghi.

Và tôi viết. Những câu chuyện Cham xuyên thế kỉ có mặt, là thế.

Lắm lúc Ma Hời dẫn tôi đi cùng, lặn lội vào những nơi xó xỉnh nhất của đời sống Cham hiện tại. Khu trọ của công nhân ở Đồng Nai, Bình Dương hay chốn sinh hoạt âm u của thầy cúng Cham; tư gia ông thầy dạy từ trại tù về hay mái ngói xộc xệch của thằng bạn học thất cơ lỡ vận; căn chòi rách bác nông dân nghèo rớt, biệt thự cổ ngài Thứ trưởng ngồi chờ thư hay ngôi nhà tạm anh thi sĩ sinh nhầm thế kỉ; Cham với đại dịch Covid-19 và cả vụ Cham không biết lừa ai quay lại lừa nhau nữa.  

Tôi đến, họ kể, và tôi viết.

Mang tư tưởng phi tâm hóa hậu hiện đại, tôi đi – không đóng thùng xách samsonite tràn oai khí chỉ chỏ dạy bảo này nọ, mà “như mọi người” – vô phân biệt, sự sự vô ngại.

Ối “trí thức” hay nhà Cham này nọ ganh với tôi, quyết kéo tôi xuống ngang họ, tôi nói:

– Không thương thì chớ, ai lại khờ khạo đi ganh tao giỏi hơn mầy với Ma Hời.

Bởi, tôi là Ma Hời Hậu hiện đại chánh hiệu.