1. Vừa qua, nhân vụ IOC-Champa gửi thư đến mọi người kêu gọi viết về PGS-TS Po Dharma, và định danh anh “lãnh tụ tài ba”, tôi có bài phản biện ngắn, giúp các bạn chỉnh sửa cho chuẩn về chữ nghĩa, định đúng người đúng của.
Ngoài 1-2 bạn FB không thuận, còn lại tất cả có vẻ biểu đồng tình với tôi.
WP còm: “Cham còn chưa có lãnh tụ, nói gì “lãnh tụ tài ba”.
Amuchandra Luu đề nghị cụ thể hơn: Po Dharma…
“Một Biểu Tượng Anh Hùng Champa”, “Một Người Cham Ưu Tú”. Theo bạn ấy cái cụm từ mà P-D tâm đắc nhất khi còn sống: “Một Chiến Sĩ Champa”. Và thêm: Với bản tính và cuộc đời, gọi P-D “Một Chiến Sĩ Champa Kiên Cường” vừa “hoàn hảo nhất” vừa đúng với tâm nguyện của anh.
Ta kêu đó là cụm từ “hoàn hảo nhất”, nhỡ người khác [không phải Sara] nói không hay chưa, thì sao? Dẫu sao đi nữa, nhân vật nào bất kì cũng cần gán nhãn. Cộng đồng cần nó để tùy nghi tiện dụng. Như “Thánh” Gandhi, hay “Á thánh” Tolstoi, Arsenal: Pháo thủ thành Luân Đôn, MU: Những con quỷ đỏ, vân vân.

2. Tôi cũng vậy. Là một nhân vật, nên cần có… nhãn.
Để tránh cho thế hệ sau cãi nhau mất giờ, lo làm chuyện khác. Và do Cham không có bia mộ, tôi tự đề bạt dài dòng như sau:

INRASARA
VIẾT NHƯ MỘT NHÀ VĂN
HÀNH NHƯ MỘT TRÍ THỨC &
SỐNG NHƯ MỘT SINH LINH CHAM BÌNH THƯỜNG.

Và xin giải thích luôn cho tiện.
– VIẾT như một nhà văn: Tôi viết rất chuyên nghiệp. Suốt ngày thơ, văn xuôi, phê bình, thuyết trình, tranh luận; tất cả đều liên quan đến văn chương, chữ nghĩa.
– HÀNH động như một trí thức, nghĩa là luôn tỉnh thức về mình, về xung quanh và phản biện mọi vấn đề cộng đồng [Cần hiểu “lên tiếng” là một hành động].
– SỐNG như một sinh linh Cham bình thường. Nghĩa là có vài tánh tốt bên cạnh sở hữu một số tật xấu, không hèn nhát nhưng chẳng anh hùng, không đóng thùng ra vẻ mà cũng chẳng xuề xòa bất cần đời.
Vân vân.
Ai có cãi thì cãi ngay bây giờ, chớ đừng đợi tôi lên giàn lửa, nhé!