Jakan, tay chắp sau lưng, lững thững đi theo đàn bò. Chiếc nón vải rộng vành, che lấp khuôn mặt và đôi mắt vốn dĩ thông minh của nó. Thỉnh thoảng nó xoay vòng vòng chiếc roi trên tay, miệng hát vu vơ những bài hát không đầu, không đuôi mà nó đã học lóm được từ cassette của nhà hàng xóm. Ngày ngày, nó và bà nội thường lùa bò đi qua con đường này, và thả đàn bò ăn ở gần núi Nạng, vì nơi này đồng tương đối trống. Đàn bò khoảng vài chục con, bà nội nó đã lãnh về chăn để có cơm ăn áo mặc cho cả hai bà cháu.
Mẹ Jakan mất khi nó vừa mới lên năm, người ta nói do căn bệnh viêm gan gì đó. Cha nó đi lấy vợ khác, nên hai bà cháu phải dắt díu nhau sống qua ngày. Năm nay Jakan 12 tuổi, trong lúc các bạn cùng lứa đang cắp sách đến trường, được mẹ chăm sóc, cha tưng tiu thì nó đã phải theo bà đi chăn bò. Ngày còn bé nó chỉ lon ton chạy theo bà cho vui bây giờ bà đã già, nó lại là người đứng chính, còn bà đi theo làm phụ tá. Ngoài việc chăn bò, nó còn phải kiếm thêm củi đốt, bắt ốc, hái rau, mò cua để gọi là tăng thu nhập.
Sáng nay, khi đàn bò vừa qua khỏi con đường đá quen thuộc của làng, nó chợt đứng lại và nhìn ngắm người đi đường. Từng tốp, từng tốp đi qua, trong áo quần đủ kiểu đủ màu, giày, dép, mũ nón mới toanh, vài đứa con gái làm duyên còn bôi thêm son, phấn. Thỉnh thoảng vài chiếc xe Honda chạy vụt qua bấm còi inh ỏi, thả lại phía sau đám khói mù mịt. Họ vừa đi vừa nói nói, cười cười. Nó tự nhủ mọi người đi đâu đông vậy nhỉ? Đúng rồi, hôm nay mồng hai Tết thì phải. Vì tối qua, Jahalim người bạn chăn bò đã rủ nó đi Long Hương xem hội chợ. Hai đứa đi xem đu ngựa, bắn súng cao su lấy kẹo, và nhiều trò chơi khác. Bà đã cho nó tiền, nên cũng được tham gia vài trò chơi. Hai đứa đi mãi 10 giờ khuya mới về khiến bà lo lắm.
Đối với Jakan, ngày tháng chẳng có ý nghĩa gì cả. Thời gian của nó là ông mặt trời, mặt trời thức giấc, chuẩn bị mở bò đi ăn, mặt trời đứng bóng thì nó tìm bóng mát nghỉ trưa, và khi ông mặt trời gần đi ngủ là lúc nó lại theo bò về chuồng. Điểm mốc để tính là mùa gặt lúa, mùa bẻ bắp. Nó thích nhất mùa gặt lúa, nhưng vì phải ngó bò trên đồng ruộng mới cắt lúa, nên nó không được chạy chơi thoải mái với bạn bè. Ngày ngày lao động cực khổ, đêm nó phải tới lớp học “tình thương”. Tuy vất vả nhưng nó vẫn vui, vì được dịp mặc áo lành, được biết chữ biết những điều hay mới lạ qua sách vở. Nó sáng dạ, chỉ vài tháng đã biết đọc, biết viết nên thầy cô rất thương. Nó ráng học để khỏi phụ lòng bà mà còn mong đọc được thư từ, sách báo, và biết đâu sau này học được nghề thuốc chữa bệnh cho bà con nữa.
Mãi suy nghĩ mông lung và ngắm nhìn người qua lại nên khi quay lại thì bà nội đã đuổi đàn bò đi thật xa. Nó cúi xuống lượm cây roi và nhắm hướng chạy theo. Buổi cơm trưa của hai bà cháu là nắm cơm nguội bà vắt từ tối qua và vài con cá trích khô nướng, lọ nước nắm me nhưng nó ăn ngon lành. Ăn xong, nó nằm xuống cạnh bà, hát khe khẽ. Trên cành cây gần đấy, tiếng chim đang hót líu lo “bắt cô trói cột, bắt cô trói cột”. Đàn bò đã tìm bóng mát nằm nhai cỏ, thỉnh thoảng vài con nghé co giò nhảy tung tăng. Gió xuân hiu hiu thổi mát nhẹ, cành cây đu đưa, đu đưa. Nó bảo bà kể chuyện về con chim “Bắt cô trói cột”, nhưng bà chưa kịp nhai xong miếng trầu, thì nó đã thiu thiu ngủ…
Trong giấc mơ, nó thấy mình và Jahalim đi chơi Tết tận chùa Hang. Hai đứa mặc áo mới, quần Jean, áo Pul, đôi giầy Adidas mới đẹp làm sao. Hai đứa đi xe ôm đến chùa, đến nơi nó và Jahalim chạy nhảy khắp nơi. Được ăn nhiều món ngon, bánh kẹo mà hàng ngày nó chẳng nhìn thấy bao giờ. Hai đứa dắt nhau chạy xuống biển, sóng biển vỗ rì rầm vào bờ. Lần đầu tiên xuống biển nên nó rất thích. Biển bát ngát tận chân trời xanh biếc, nó lấy tay vốc thử một ít nước vào miệng… “Úi da mặn quá”. Hai đứa cứ dắt nhau chạy như thế dọc bờ biển không biết mệt, chợt nó vấp phải đám dây rau muống biển và lăn cù, Jahalim cũng lăn theo, hai đứa ôm nhau cười ngặt nghẽo… Giật mình thức giấc, đang nằm cạnh bà nó mới biết là mơ, nó nghe tiêng tiếc, ước gì được nằm mơ thêm chút nữa dù đó chỉ là giấc mơ. Nó mĩm cười vòng tay ôm lưng bà nội. Trên cành cây con chim vẫn hót như mấy ngày, mấy tháng, mấy năm qua; vài cụm mây hoang bay chầm chậm và lẫn trong nắng chiều. Vẫn như xưa. Nhưng hôm nay nó chợt thấy như có mùa Tết thực sự thức dậy trong lòng.