[hay. Có người nữ Cham nào đã đọc Minh triết Cham?]

Minh triết Cham in lần thứ 4, 252 trang, khổ 16x24cm, được giới thiệu: “Tinh hoa Trí tuệ Cham cô đọng mà đủ đầy, sâu thẳm mà dễ hiểu được trình bày bằng văn phong linh hoạt và hấp dẫn của một nhà văn tài hoa. Cuốn sách không chỉ dành cho giới nghiên cứu, mà cần thiết cho tất cả mọi người”.

Trong số “mọi người” đó có Hani, bà xã tôi.

Tôi không tìm hiểu xem có người nữ Cham nào đọc Minh triết Cham chưa, riêng Hani đã. Hôm qua nàng phon cho tôi, rằng đã đọc rất chậm, rồi đọc lại. Phon, để nói lời cảm ơn tôi. Đây là lần thứ ba tôi nhận tiếng “cảm ơn” từ Hani. Trước đó, nàng đọc Những cuộc đi & cái Nhà, Hàng mã kí ức, rồi Đi tim hồ sơ một Huyền thoại, chưa kể trường ca “Quê hương”.  

Nhớ, Hani năm nay đã 75, trình độ chưa hết lớp Ba! Vậy mà nàng đã thưởng thức được văn phong của nhà văn hậu hiện đại cỡ Inrasara, phải nói là ghê. Đọc, như một độc giả thực thụ.

Thuở 18 đôi mươi, thầy Đảo cho nàng đọc Mỵ Lan Hương, thế là nổi hứng, lên đường đi… làm nước! Tuổi 30 Hani biết đọc: Giáp mặt cuộc đời, Giáo dục và ý nghĩa cuộc sống của Krishnamurti, rồi mê Nhất Hạnh với Hồi ký bà Clinton… Lạ, làm kinh doanh mà tôi chưa thấy nàng đụng tới sách dạy làm giàu, trong khi nhà đầy ra!

Tôi cần nói lời cảm ơn Hani mới phải. Và tôi ước gì trong cộng đồng Cham có vài mươi nữ có thái độ đọc như thế.

Hani thông minh, trình lớp Ba mà lên tận cán bộ Phòng Giáo dục bằng thực lực không là chuyện đùa. Với thổ cẩm Chakleng, Hani góp công lớn với 5 lần cải cách [đã kể ở Hội thảo Hội đồng Anh], riêng việc lan tỏa thổ cẩm ra thế giới, Hani số một.

Tôi nói, giá mà Hani nghe lời tôi rán thêm một cải cách nữa, một và chỉ một thôi, thì đời nàng – cạnh đó là thổ cẩm Chakleng sẽ khác, rất khác. Nhưng Hani đã không, dân Chakleng cũng chưa thấy ai bật lên – mãi bám cách làm cũ, tà tà.

Đành thôi, bởi với chữ GIÁ NHƯ người ta có thể nhét cả Paris vào một cái chai, người Pháp nói thế.

Thương không?! Lần nữa, xin nói lời tạ ơn.