Kadha 38: TANƯH – LINGĪK ĐẤT – TRỜI

Bangxa tanưh riya: [thuộc về] đất
Tanưh: đất
Tanưh riya: đất đai (nói chung); đất nước
Tanưh lan: đất sét
Tanưh gluh: đất bùn
Tanưh glo takuh: đất xám, đất óc chuột
Tanưh katôic: đất gò mối
Tanưh karāng: đất rạn
Tanưh nê ia: đất no nước
Tanưh cwah: đất cát
Tanưh gahul: đất động
Tanưh ralin: đất sáp
Tanưh ia dar: đất phù sa
Halūk: đất bụi
Gluh: bùn
Gluh bok: bùn lầy
Dhul: bụi
Dhul mul: bụi bặm
Cwah: cát
Cwah klīk: cát mịn
Cwah liga: cát trắng
Gahul: đụn cát
Apui kadhir: lửa thiêng dưới đất
Cơk: núi
Cơk car: núi non
Bbôn: đồi
Glai: rừng
Glai klo: rừng rú
Ram: rừng rậm
Ram riya: rừng già
Ram binün: rừng rậm
Tanran: đồng
Ralông: ngàn
Tatôn tanưh riya: động đất

Bangxa akāl: [thuộc về] trời
Ia harei: mặt trời
Ia harei tagôk: mặt trời mọc
Ia harei glơh: mặt trời xế bóng
Ia harei nhek: mặt trời nghiêng bóng
Ia harei nhup: mặt trời lặn
Ia harei tamư cơk: mặt trời gác núi
Thamkrān mưk ia harei: nhật thực
Ia bilān: mặt trăng
Ia bilān bak boh: mặt trăng tròn
Ia bilān pôrami: trăng rằm
Thamgrơh mưk ia bilān: nguyệt thực
Lingīk: trời
Lingīk tathīk: trời biển [trời đất]
Patuk: sao
Patuk Ico: sao Thần nông
Patuk rīk: còm sao thập tự
Patuk guh: sao Hôm
Patuk prong: sao Mai
Patuk prong dang di tathīk: Hải vương tinh
Patuk boh lingal: sao Cày
Patuk bōng: Tinh hòa
Patuk ahōk: sao Bắc đẩu
Patuk bingu rung: sao Rua
Taginum: mây
Eh taginum: mây
Cakala: chớp
Grum: sấm
Grum akok thun: sấm đầu năm
Katāl: sét
Grum katāl: sấm sét
Katāl klāk: sét đánh
Apui langka: lửa thiêng trên trời

Tathīk: biển
Tathīk prong: biển lớn
Kalidông: biển sâu
Jallidi: đại dương
Tathīk: biển
Darāk: biển nhỏ
Ia tathīk ju: sóng thần

Angin: gió
Angin mưrōng: gió nam
Angin birāk: gió bấc
Angin Xalatān: gió Nồm
Angin krưh: gió đông
Ribūk: bão
Tatho: giông
Angin ribūk: gió bão
Ribūk tatho: giông bão

Hajān: mưa
Hajān tathe: mưa dầm
Hajān patau: mưa đá
Thāng hajān: lùm mây mưa
Hajān papar: mưa bụi
Hajān angin: mưa gió
Hajān bruk takai arang: mưa thối chân rạ (đầu năm)
Hajān akok thun: mưa đầu năm

Ia kakôr: sương
Ia kakôr bar: sương mù
Caro: cầu vồng
Atau bhūt: lốc xoáy
Kathiêng: tuyết; thiên thạch
Xwa: lũ
Xwa lic: lũ lụt
*
Yau apui kadhir apui langka: Như lửa trời đất (hung dữ)
Katāl klāk kamāk blah: Sét đánh (tiếng chửi)

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *