Yut cho tôi là người đầy hiểu biết mà không biết chấp nhận ý kiến trái chiều. Có phải thế không? Cho rằng trong chức sắc Cham “bọn dốt quá nhiều”, và muốn “tiêu diệt tôn giáo” dân tộc mà các vị ấy là đại diện, có phải là ý kiến trái chiều? – Chắc chắn là không rồi, đó là một chê bôi, phỉ báng, cực đoan.

Xin được tuần tự.

[1] Yut không phân biệt được tôn giáo với tổ chức giáo hội

Không ai dám chê Mohammed, Jesus Christ hay Đức Phật, người ta phê là phê tổ chức giáo hội của tôn giáo ấy.

Loạt tút về “cải cách phong tục tập quán” Cham, đa phần biểu đồng tình cạnh đó lác đác vài ý kiến khác, riêng ý kiến của 1 bạn sáng nay rất lạ, cần đến một giải minh sớm, không khéo để lâu cứt trâu hóa bùn. 3 ý chính:

[1] “bọn dốt quá nhiều”

Bạn viết: “cải tiến phong tục lúc này là tự chuốc lấy cái chết bởi vì bạn đang chiến đấu với bọn dốt, khổ nỗi hiện nay bọn dốt có quá nhiều”.

Ba việc chính:

[1] Hòm và việc của Gru Urang

Truyền thống Cham không xài hòm, riêng chức sắc mới cần tới ‘bong’ là một loại hòm mở phần trên. Cham lấy ngoại tộc hay sinh linh Cham làm ăn xa mất đi, về quê không thể không về cùng hòm.

Về, có cần tháo hòm ra để làm lễ tẩy rửa không? Tháo, vừa gây dị ứng vừa mất vệ sinh. Đã xảy ra bao nhiêu vụ dở khóc dở cười ở đây rồi.

Kut Gaup Gađak của tộc họ Anak Chakleng cải cách từ năm 1990, đến năm 2019 có thể nói đã hoàn chỉnh. Cải cách này giải quyết được mấy vấn đề cộm nhất liên quan đến “nghĩa trang” tộc mẫu của cộng đồng Cham Bà-la-môn.

[1] Phần ‘uơk lôk’ làm đẹp mắt người đời:

– Cải cách biến nơi âm âm u u mời gọi bao rác rưởi ném vào thành chốn khang trang, sạch đẹp.