Hiện nay trên nhiều web của mạng internet đã xuất hiện nhiều bài viết phản ứng về việc lấn chiếm đất “Ghur Darak Neh” của người Chăm Bà-ni tọa lạc tại thôn Khánh Nhơn, xã Nhơn Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận. Nghĩa trang “Ghur Darak Neh” là nghĩa trang cổ nhất tỉnh Ninh Thuận hiện đang được các tộc họ người Chăm thuộc 5 thôn: Phước Nhơn 1 – 2 – 3, An Nhơn (huyện Ninh Hải) và Lương Tri (huyện Ninh Sơn) phụng tự và hàng năm làm “lễ tảo mộ” rất trang nghiêm và hoành tráng… Continue reading
[Viết để ủng hộ Chuyên đề Ghur Cham Bini]
Chàm mình có yêu tổ tiên không?
Hỏi cắc cớ thế, không khéo mấy ông Chàm nói tui ở không quá hỏi vớ vẩn, dám nghi ngờ tình yêu cao cường đó của người đồng tộc. Còn cha nào hăng dái hơn thì la Mala tui phản động, chống truyền thống.
Mà đúng là Chàm chả kính ông bà mình tí ti chi cả. Nhân nhà thơ Inrasara mở Chuyên đề Ghur Cham Bini, tui xin đưa ra chứng cớ đây. Continue reading
Nhận định về 2 tập thơ đoạt Giải thưởng Hội Văn học – Nghệ thuật các Dân tộc thiểu số Việt Nam 2013.
Tạp chí Văn hóa Dân tộc, 2-3014.
* Với nhà thơ Mai Liễu, 26-4-2011, Hà Nội.
Cuối mỗi năm, độc giả văn chương luôn hồi hộp theo dõi và bình luận kết quả xét giải thưởng văn học các loại. Trước hay sau công bố. Riêng Giải thưởng Hội Văn học – Nghệ thuật các Dân tộc thiểu số Việt Nam luôn yên ắng. Dư luận dị nghị hay phê phán, không; tụng ca càng không. Văn học các dân tộc thiểu số như thể bị bỏ quên, dù ở đó không ít tác phẩm giá trị. Năm 2013 cả thảy 60 giải các loại được trao, trong đó văn học chiếm đến 19 giải: 9 văn xuôi, 8 thơ và 2 lí luận phê bình. Riêng thơ, không có giải A mà chỉ có 2 giải B. Ngoài Hoàng Thanh Hương là khuôn mặt quen thuộc qua tập thơ Lời cầu hôn của rừng đoạt giải này năm 2008, năm nay nhận giải C với tập thơ mới; một khuôn mặt thơ nữ trẻ mới tinh người dân tộc Chăm: Kiều Maily đoạt giải B qua tập thơ đầu tay Giữa hai khoảng trống (NXB Thanh niên, 2013), bên cạnh nhà thơ gạo cội: Mai Liễu với Núi vẫn còn mưa (NXB Văn hóa Dân tộc, 2013). Continue reading
Hôm qua, Chay Mala tui vừa cãi nhau om xòm với một nhà nghiên cứu trẻ. Xin chép lại để bà con suy xét.
– Ông nghiên cứu tháp mà mấy rày người ta phục chế, tôn tạo tháp đến rách rưới, cửa tháp thì mở ào ào bất kể ngày lành tháng tốt, mà ông chẳng có một lời kêu ca, hỏi ngày mai ông lấy gì mà nghiên với cứu? Lượm mấy viên gạch vụn mà nghiên cứu à? Continue reading
[Viết để ủng hộ Chuyên đề Ghur Cham Bini]
Lợi, chắc chắn là nhiều.
Thứ nhất, ta giữ được sự nguyên vẹn cho mảnh đất thiêng của tổ tiên, để bà con an tâm đến cúng tế mỗi dịp Ramưvan.
Lợi nữa là ta giúp Chính phủ ngừa trước sự cố. Dân tham lấn đất, lòng tham thì vô cùng, đến lúc đất Ghur bị xâm hại nặng nề, thế là tức nước vỡ bờ. Dẫn đến tranh chấp lớn là đương nhiên. Chính quyền xuống giải quyết, hao công và tốn tiền. Nói giúp, là vậy. Continue reading
(Chuyên đề Ghur Cham Bini)
Chiều hè, gió từ biển thổi tới khiến nắng Phan Rang như dịu hơn nhiều. Đứng trước Ghur Girai Neh mà lòng ngẩn ngơ, hai mắt cứ nghe cay cay. Mỗi lần ghé thăm mảnh đất thiêng liêng này của ông bà tổ tiên xưa, là mỗi lần tim tôi như se lại. Tôi bước thật nhẹ vào, đưa mắt nhìn toàn cảnh.
Hai tháng trước, tôi đi xe máy chạy dọc ven đường Mỹ Tường Continue reading
Người Hàn đi chùa để thiền. Thiền cho tâm tịnh, lòng an, tinh thần sáng trong.
Người Việt đi chùa để cầu. Cầu lộc với lợi, cầu chức hay danh. Hối lộ thánh thần để cầu. Cỗ càng to thì cầu càng dữ.
Đấy là ý một bài báo mà Mala tui mới đọc cọp được.
Người Chàm lên tháp để làm gì? – Để trả nợ. Continue reading
Cửa Thiên Đường đâu phải bao giờ cũng đóng kín bưng
Khi con tim đã có bản quyền đăng ký
( Thậm chí bị giam cầm)
Dù chỉ là mộng mị Continue reading
* Kiều Maily ở Ngày thơ Việt Nam XII – TPHCM.
NTV, 17g, 14-2-2014
Chị đã đến với thơ như thế nào?
– Thuở còn sinh viên tôi rất thích đọc thơ và truyện ngắn. Những vần thơ mà tôi hay bắt gặp của các tác giả cứ ngấm dần vào tôi, nhất là những bài thơ viết về quê hương, về tình yêu, về gia đình. Rồi mình cũng tập tò ráp vần. Làm theo cảm tính, chơi vậy thôi, chứ không ý định mang đi in hay đăng báo.
Tôi nghĩ làm thơ sao đơn giản thế, nhưng khi đọc lại những bài thơ kia, thấy nó sến sao ấy. Continue reading
* Với nhà thơ Vũ Trọng Quang.
tầng trời và độ tương phản
những đám mây bình lặng trừu tượng sắc màu
dường như muốn phủ trùm xuống cõi ngày thường Continue reading