Trời thu những cơn mưa đầu thu không se lạnh nhưng đủ để làm ướt áo và tưới mát những thớ đất khô cằn của vùng đất nắng. Katê năm nay, biết bao nhiêu sự kiện lớn trôi qua. Dòng tộc Mabek định cư ở Palei Hamu Tanran – làng Hữu Đức tiễn đưa Klaong về quê mẹ Palei Mabek ở Vụ Bổn để làm lễ nhập Kut. Trong số 39 Klaong được trở về nằm trong lòng đất mẹ, có Klaong của cụ Thiên Sanh Cảnh. Người Chăm còn gọi cụ bằng cái tên thân thương khác là cụ Đề. Bởi vì, cụ từng làm thư ký cho quan huyện thời Pháp. Ai cũng trân trọng về những đóng góp tích cực của cụ cho văn hóa Chăm. Sinh thời cụ là thầy giáo làng, năm 1969 linh mục người Pháp là ông Gérard Moussay thành lập Trung tâm Văn hóa Chàm Phan Rang mời cụ đến cộng tác nghiên cứu, dịch thuật tiếng Chăm. Về sau, cụ còn hợp tác với David Blood và các cộng sự của Viện Ngôn ngữ Mùa hè của Hoa Kỳ tham gia biên soạn sách khoa học thường thức bằng tiếng Chăm và các tài liệu hỗ trợ việc học tiếng Chăm. Bên cạnh đó, cụ còn là một trong những sáng lập viên của Nội san Panrang. Nội san được xem như là tiếng nói của cộng đồng sắc tộc Chàm Ninh Thuận lúc bấy giờ. Continue reading
Category Archives: Tác giả
Đỗ Tấn Thảo: TIẾNG KÊU RƠI
Mẹ ơi đừng lấp con đi
Tôi nghe tiếng khóc hài nhi giữa đời
Thiên nhiên ai phá tơi bời
Để mà cháu bé không nơi nương nhờ Continue reading
Đỗ Tấn Thảo: ĐÊM
Đêm khẽ hát về loài hoa quỳnh trắng
Thở hương thơm qua ngày tháng bão giông
Sông núi nhớ ngày mưa ngâu tháng bảy
Khách lãng du ngồi lại cuộc trăm năm
Aó choàng đen và hàng cây đẫm ướt
Dọc con đường tình nhân rơi lá mặt hồ Continue reading
Đỗ Tấn Thảo: DẪU CHỈ LÀ
Dẫu chỉ là vết nứt lịch sử
Trên bờ tường rệu rả âm u
Xanh mầm cây bồ đề nhu nhú
Xanh ngày không phiền lụy
Xanh khắc giờ quý giá biết bao nhiêu Continue reading
Jaya Bahasa: Mối quan hệ Chăm và Raglai qua lễ hội Katê
Lễ hội Katê là một trong những công lễ lớn và quan trọng của người Chăm ở tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận. Lễ hội Katê được tổ chức hằng năm vào đầu tháng 7 theo lịch của người Chăm (khoảng cuối tháng 9 và đầu tháng 10 Dương lịch) có sự tham gia đông đảo của dân làng tham gia hành lễ. Tính chất đặc biệt của lễ hội Katê là sự xuất hiện của tộc người Raglai cùng với người Chăm thực hành cúng lễ và trình diễn nghệ thuật. Lễ hội Katê diễn ra ở trên đền tháp, ở làng và các gia đình. Nhằm mục đích tưởng niệm các vị nam thần, anh hùng của dân tộc được thần linh hoá và tổ tiên. Đồng thời, đây là dịp thắt chặt thêm tình cảm anh em Chăm và Raglai ngày càng gắn kết sâu đậm để cho mối quan hệ Chăm và Raglai mãi mãi trường tồn cùng với lễ hội Katê truyền thống.
Thành ngữ của người Chăm có câu nói: “Chăm sa-ai Raglai adei”. Nghĩa là người Chăm là người chị cả còn người Raglai con gái út trong gia đình. Theo quy định của luật tục, người con gái út trong gia đình có quyền thừa kế tài sản của cha mẹ để lại và thực hiện nghĩa vụ chăm sóc và thờ phượng cha mẹ khi về già. Cho nên, từ xa xưa người Raglai được giao vai trò đảm trách việc bảo quản y trang của vua chúa và các đồ cúng lễ trên đền tháp để thờ phượng ông bà, tổ tiên và thần linh. Continue reading
Đỗ Tấn Thảo: LẰNG NHẰNG
Lằng nhằng, cụm mây rúm ró
Không chực mưa không nương gió bay đi
Nhai khô mẫu tin báo giật gân nhảm nhí sậm sờ cầm hơi Continue reading
Đỗ Tấn Thảo: TÔI VÀ ANH
Anh vẽ lên bức tường con đường dài vô tận
Hàng khoai xiêm rực rỡ trong nắng gió
Liếp thuốc lá mướt mềm trên vuông đất
Hoa nhãn thơm trắng mặt người tàn tạ
Lá cây bàng rơi rụng chuyến tàu đi Continue reading
Đỗ Tấn Thảo: CÂY CẦU MAN DẠI
Nhành hoa sim trang nhã lưng đồi
Ngát chiều trống vào lời ru chờ đợi
Tím bìa rừng tím cả gió bay
Thiên nhiên ơi xin nắm khẽ đôi tay
Tôi say đắm cây cầu man dại Continue reading
Đỗ Tấn Thảo: GỞI TƠ VƯƠNG
Tạm biệt nhé ban mai đi vội vã
Thơm mọng căng hương đôi má em nồng
Đôi bím tóc mượt mà bờ vai xõa
Chưa rối tung hối hả muộn phiền
Gió hôn nhẹ đôi chân ngày vừa dẫm
Hân hoan reo lá hát khẽ ven đường Continue reading
khaly chàm: đời thơm máu lệ lâu rồi
thơ cuồng đẫm rượu bao năm
hồn điên thao thức ôm mầm trăng say
động tình liếm những ngón tay
nuốt vài ngụm đắng trổ gai rú cười
mắt nhìn trắng dã con ngươi
thằng tôi xác sống kiếp người vô ngôn
từng chiều ngậm lửa hoàng hôn
trá hình thinh lặng biết tồn sinh tôi Continue reading