Chân dung Cát 08: Cao Xuân Hoang4

Anh điện cho tôi đến gặp tại quán bia Muslim đường Phan Đăng Lưu, nơi anh em Chăm Sàigòn ghé lai rai vào những chiều thứ Bảy hàng tuần. Quán vắng. Tôi khoe anh tôi đang viết tiểu thuyết: Chân dung Cát, gặp anh là một gợi ý hay hay. Anh la lên: cậu tuyệt lắm, tuyệt lắm, hãy dành một chương viết về mình đi. Continue reading

Chân dung Cát 08: Cao Xuân Hoang2

– Thôi mẹ đừng khóc nữa, con có tiền cho mẹ ăn trầu đây. Anh đưa cho bà Imưm một xấp tờ 50.000 đồng. Bà hỏi tiền đâu con nhiều thế anh bảo ở Sàigòn con làm cố vấn tiếp thị cho Mưlan trúng đậm đã thưởng con. (Số tiền này anh mượn lại bà mẹ một tuần sau đó với lời hứa vào đó con gửi bưu điện cho mẹ).

Năm 1985 đất nước mở cửa anh dụ cha bán nguyên đàn bò 50 con cả đực lẫn cái, Continue reading

Chân dung Cát 08: Cao Xuân Hoang1

Cao Xuân Hoang nhắc chuyện cũ, cha anh bảo mầy chỉ được cái đoán mò mầy thử đoán tao xem bao giờ mầy lấy được vợ để đừng phải về ăn bám cha già mầy, bốn mươi ba tuổi đầu rồi con.

– Con cầu cha sống đến năm 2010 sẽ xuất hiện người tên Tập họ Đàng đất Văn Lâm này được bầu là cầu thủ số một Đông Nam Á, lúc đó Chăm có mà mở mặt mở mày.

– Tao van mầy ăn bám cũng chả sao miễn đừng làm méo mặt méo mày cha mẹ mầy. Continue reading

Chân dung Cát 03: Quý phụ huynh mù chữ

Mân ngó trân trân người phụ nữ Kinh nổi tiếng khắp vùng Chăm từng nghe chồng nhắc tên nhiều nhưng mới lần đầu gặp mặt. Chị ngạc nhiên thấy phụ nữ ăn nói thẳng thế, nhận xét sắc thế. Hay đó là cái khôn vượt trội của phụ nữ Ywơn so với Chăm mà Saman hay ca cẩm. Ngạc nhiên hơn khi hôm sau xuống làng, giáo viên trường kể Hà Vân đã đốp chát thẳng thừng với ông anh họ là giáo viên cấp III ở thị xã, khi anh này bảo các nhà nghiên cứu giống loài kên kên đói mồi đâu sà tới xác trâu văn hóa Champa rỉa rúc Continue reading

Chân dung Cát 01: Cộng đồng mở

Tất cả cùng cười to. Và Chăm khi vào bàn thì đâu kể trời trăng gì nữa. Nhất là có thêm phụ nữ lại là phụ nữ Kinh tố chất muôn đời kích thích đàn ông Chăm lao tới và lao tới. Dù như anh bạn nhỏ con của tôi nói cả về phương diện lịch đại và đồng [đương] đại, phụ nữ Kinh luôn là mối kinh hoàng cho Chăm qua kinh nghiệm xương da song chúng ta trót mang máu Po Rome rồi. Lên Tây Nguyên, qua Lào, xuống Mã Lai hay lang bạt khắp vùng miền đất nước, chúng ta không quên vãi gieo hạt giống đầy hào phóng. Continue reading

Chân dung Cát 04: Cách mạng tiền lẻ

Trong khi lập hồ sơ bệnh án, Ông Malâm bất ngờ phát hiện tại đất Chakleng thêm thứ bệnh lạ lẫm dẫu không làm sứt mẻ ai nhưng lậm đời nối đời và đã mãn tính – loại bệnh y học rất lúng túng đặt tên. Với tám mươi mẫu ruộng trên hai nghìn khẩu nhưng dân ở đây sau vụ gieo, vội vã lùa trâu bán đứng cho trời nuôi trên rừng, rồi sau khi gặt chở bó lúa về cứ chất bỏ đó cả tháng đá banh, tán dóc đã đời mới vào rừng tìm trâu về đạp ra hạt. Ngoài ra không làm gì cả. Continue reading

Inrasara: Memories of a Cham bard

Inrasara: Memories of a Cham bard

Vietnam Heritage, 7-2011

* Myson, 2001.

I had to persuade him to recite onne more for me to record. He seemed lacking in enthusiasm. He was reluctant and forgot at many points. I understood. The chanted legends must be performed in a festival space, with its atmosphere

As a member of a Champa performing arts group, Mudwon Gru Han Phai – ‘Muwdon Gru’ is a priestly title – sang on prestigious platform in Saigon and performed at thousands of Cham festivals. He trained many Cham artists and was a live specimen for many researchers on the culture of Champa Continue reading