Trò chơi-3. CÕI VĂN CHƯƠNG

[Bàn tròn Văn chương, Cà-phê thứ 7, Ra mắt sách…]

Nơi cõi Văn chương, dính chuyện thị phi ngoài lề, tôi cực “nhẹ roi” ‘njôl hawei’. Nhận vai Chủ tịch Hội đồng Thơ, Trần Mạnh Hảo, Đông La, Đỗ Hoàng mới nhá xèng, tôi đã chạy mất giày; chớ chuyên môn, tôi lì đòn phải biết. Cứ xem tôi ứng xử với Hậu hiện đại cũng đủ biết.

Từ chối con đường mòn – Đi vào cõi văn chương là phiêu lưu vào thế giới bất khả đoán với nhiều bất ngờ, thế mới vui.

Continue reading

Trò chơi-02. TAGALAU

[hay. Tôi đã chơi Tagalau như thế nào?]

Lướt qua “Lời mở” đặc san Tagalau-1 ra mắt mùa Katê 2000, yut Quảng Đại Thoang phản hồi: Làm bài bản thế, sao Inrasara cho là “tạo sân chơi”?

Mùa Đông năm 2005, ở Trại Sáng tác Đại Lải, tặng Tagalau-6 cho hai bạn thơ Tày, bạn kêu: Chúng tôi sẽ làm như Sara. Tôi nói: Không thể đâu. Tại sao ư, bởi các bạn chưa chuẩn bị cho cuộc chơi.

Và các bạn đã không thể thiệt.

Continue reading

LÀM SAO CÓ THỂ VIẾT HẾT, MÀ…

LÀM SAO CÓ THỂ VIẾT HẾT, MÀ…

Làm sao có thể viết: Về tất cả vấn đề u uẩn của văn học, mọi góc tối của xã hội, về kinh tế hay tôn giáo, về tình yêu và tình dục, liên tưởng cùng tưởng tượng điên rồ nhất, về mọi khía cạnh của đời sống… mà chẳng chút run tay;

Làm sao có thể phô diễn mọi quan điểm, suy nghĩ thoáng qua hay định kiến thâm căn cố đế của ta: Về cá nhân, nhóm hay tổ chức nào đó… một cách công khai, mà không nhuốm chút ác ý;

Continue reading

Chuyện đời thường-8. TẮT LỬA LÒNG

Với việc hay người, dù lớn dù nhỏ, tôi đều: “Yêu”, “đầy lửa” và “hết mình & tới cùng”. Khi bên kia mất nhiệt, tôi: “Rồi một ngày hơi thơ anh/ tắt lịm”.

Cuối năm, kể 5 điển hình tiên tiến hầu bạn đọc.

[1] ChamM-1. Bạn, thân nữa là khác, có khả năng văn chương. Tôi ủng bằng vật chất, quan hệ và nhiều món khác cho khả năng ấy phát lộ, để có thể dồng hành. Đang ngon trớn không dưng ấy quay sang xuyên tạc kẻ ơn nghĩa, rất tệ.

Continue reading

Chuyện đời thường-7. THỔ CẨM, 3 BƯỚC CHUYỂN QUYẾT ĐỊNH

[hay. 3 Bí thuật kinh doanh của tôi]

Đúng hơn, đây tôi chỉ vận dụng bài học từ cổ nhân.

Làm ăn kinh doanh, tiến đều đều là cần, nhưng chính bước đột phá mang tính quyết định. Ở Cty Thổ cẩm, Hani là giám đốc, tôi: Chủ tịch Hội đồng quản trị. Kể 3 câu chuyện tôi làm cú đột phá cho anh chị em làm bài học.

[1] “Có gan mới được làm giàu”: Từ hàng thô đến chế tác mẫu mã

Continue reading

Chuyện đời thường. LỬA & KHÓI

[giải huyền thoại chân lí dân gian: “Không có lửa làm sao có khói”]

“Chỉ có hai điều là vô hạn: vũ trụ và sự ngu xuẩn của con người, và tôi không chắc lắm về điều đầu tiên [chớ điều sau thì cực chuẩn!]” – một phát ngôn khá… tai tiếng của Einstein.

Tờ Huffington Post nổi tiếng của Mỹ làm cái khảo sát vui. Rằng “mặt trời xoay quanh trái đất”, “vé số là cách đầu từ tốt nhất…”, vô lí vậy mà có đến 20% con người tin. Vụ này được cho là “Quy luật “1/5 của sự ngu dốt”, cũng nổi tiếng không kém.

Continue reading

Chuyện đời thường-3. NỔ, CHỬI & NGHE CHỬI

… và làm thế nào vượt thoát?

Ở quê, mỗi bận các bà gây sự, hàng xóm hú nhau đến xem như coi hát. Khoái!

HTX chữ nghĩa ta hôm nay vẫn chưa thoát khỏi nỗi sướng khoái đó. Nhà thơ nào nổ to, “trí thức” nào chửi bạo, là cả đống người xúm vào live, love và hả hê. Chẳng đưa ra lí lẽ hay, đúng, chỉ cần nổ sao cho to, bạo, cũng đủ… sướng.

Ở cộng đồng Cham.

Continue reading

TÔI HỌC ĐƯỢC GÌ TỪ SINH LINH CHAM HÔM NAY?

“Bạn là trung bình cộng 5 người bạn thân nhất”, được cho là câu nói phản ánh đúng vị trí cuộc sống của 1 người. Với ai khác thì có thể, với tôi: SAI.

Tôi khó bị tác động, mà CHỦ ĐỘNG HỌC từ cái độc đáo nhất của người ấy, dù chỉ gặp vài lần, cả khi tâm tính hay nếp sinh hoạt cách nhau vực thẳm.

Học, không phải kiến thức, mà cái khác.

Continue reading

NHÂN LOẠI DỄ QUÊN

[nghĩ từ thiên-nhân tai hôm nay]

“Hàng vạn tấn bom trút xuống đầu làng, hàng vạn tấn bom trút xuống ruộng đồng…” – Trịnh.

Hôm nay không còn hàng vạn, mà hàng triệu; cũng không trút xuống đầu làng hay ruộng đồng Việt Nam, mà là trút thẳng xuống đầu người, nơi tập trung dân cư đông nhất, dải Gaza hay các thành phố Ukraine.

Nhân loại lao vào nhau, trút bừa bãi bom đạn lên đầu nhau.

Continue reading