Khi thất vọng với bao chuyện văn chương chữ nghĩa, hay quẫn bách qua mấy nỗi Chăm và nỗi người, trái tim tôi tan chảy giữa chán nản không lối thoát, tôi tìm về Glơng Anak. Tắm gội lần nữa nơi nguồn suối trinh nguyên của cảm xúc và tư tưởng. Tôi học lại bài học đau khổ và yêu thương ban đầu từ quá khứ. Một truyền thống quá khứ không phải là thứ trật tự lớp lang gồm những sự kiện – lịch sử đất nước kinh qua hay tổng hợp/ chiết trung các thành tựu văn hóa dân tộc đạt được – chỉ là tiện ích cho sử học nhà trường hay toan tính thực dụng cuộc sống thường nhật không hơn – mà, truyền thống được coi như một lối đi dẫn về nguồn suối uyên nguyên nơi ấy những phạm trù và khái niệm truyền thống phần nào đó được [tiếp nhận và] sáng tạo cách đích thực (Heidegger).
Đó chính là sử tính Geschichtlichkeit.
Inrasara, Hàng mã kí ức, 2011.