Phương Minh
Nguoiviet, Friday, December 23, 2011
QUẢNG NAM – Bị khai thác đến cạn kiệt! Ðó không phải là lời nhận xét của người viết bài này, mà là nhận định chung của nhiều du khách và những ai mến mộ văn hóa Chăm cũng như những ai còn xem Mỹ Sơn là một thánh địa cổ của nền văn minh rực rỡ Chăm Pa.
Thật ra, điều này không phải riêng gì Mỹ Sơn, Angkor Wat, AngKor Thom, Pyramid, Papillon, Taj Mahal,… Cũng từng là những nơi linh thánh hoặc nơi bất khả giao du, qua thời gian, trở thành nơi đến thăm của du khách, nơi để chiêm ngưỡng cái đẹp của quá vãng… Nhưng, vấn đề chính là triết lý về du lịch. Bất kỳ một ngành du lịch của quốc gia nào nếu không có triết lý về nó sẽ dẫn đến lụn bại, đổ nát.
Thánh địa Mỹ Sơn ở Duy Xuyên, Quảng Nam là một điển hình cho sự thiếu vắng của triết lý ngành du lịch, biến một danh tác nghệ thuật tôn giáo trở thành đống đổ nát không thể cứu vãn vì động cơ thu nhập tài chính.
Trước đây một năm, chúng tôi đến thăm Mỹ Sơn, các cụm tháp còn tương đối cứng cáp, vững chãi, nhưng hai ngày trước đây, trở lại Mỹ Sơn, chúng tôi hết sức bàng hoàng trước cảnh xiêu vẹo, cỏ mọc hoang vu, gạch đá vụn vỡ và nhếch nhác.
Gặp một người trong ban quản lý, yêu cầu giấu tên, hỏi thăm về chuyện ngập lụt các cổ tháp, ông lắc đầu thở dài: “Ở đây không có lụt, mà chỉ có lũ, mưa ngập úng, các con suối dâng cao và ngập vào các ngọn tháp, sau lũ thì cỏ và bùn dày đặc, gạch đất bong tróc, không tài nào xử lý được!”
“Nếu nhổ cỏ thì vài ba viên gạch bong ra theo chân cỏ, mà cỏ mọc đầy các ngọn tháp, chưa biết phải xử lý như thế nào cho đảm bảo không hư hỏng, để xử lý phục chế, có lẽ tốn đến vài chục tỉ đồng…”
“Ðương nhiên là phải phục chế, không thể để đổ nát như thế này, nếu không kịp thời tu bổ, chỉ trong vài năm nữa, các nhóm tháp sẽ thành đống đất gạch.”
Hỏi thăm về kinh phí phục chế cũng như lượng khách du lịch hằng năm đến Mỹ Sơn, chúng tôi được biết lượng khách hằng năm đến thăm Mỹ Sơn vẫn tăng đều, các buổi múa Chăm phục vụ khách du trước đây chỉ diễn ra cho đến 12h trưa, nhưng hiện tại, có thêm ca chiều từ 2h30, giá vé cũng có tăng chút đỉnh vì tiền trượt giá…
Khong the de tinh trang the tham nay keo dai hon nua! Yeu cau Bo Van hoa Viet Nam co ke hoach tu bo cu the. Neu gap kho khan ve ngan sach, co the cau cuu Lien hiep quoc tiep tay vi Thanh dia My Son da la di san van hoa cua the gioi!
Anh em chớ cả lo
Di tích xuống cấp thì UNESCO sẽ cắt tiêu chuẩn.
Các quan to cũng miễn lo
UNESCO cắt tiêu chuẩn, chớ ta thì được chuyển công tác.
Ta làm thịt di tích cha ông
Bản thân ta thì hạ cánh an toàn, ngon ơ… ơ… ơ…
Khoan đã! Đừng nói đến phục chế! Chúng ta không làm được điều này đâu! Đừng lấy ximăng, bê tông để làm các viên gạch. Việc phục chế Tháp Po Romé đã cho ta một cảnh tưởng phải suy nghĩ. Tôi cho rằng chúng ta không nên trùng tu, phục chế vì chúng ta không đủ điều kiện.