(ngụ ngôn hiện đại)
Nghe danh đạo sĩ trẻ Chăm Tà-ka-yi lần đầu xuất dương lên tận đỉnh HIMALAYA tu tập.
Suốt hai năm ròng rã luyện công, đạo sĩ hoát nhiên đại ngộ rồi hạ sơn trở thành Nhà Thông Thái Gì Cũng Biết khả năng hô phong hoán vũ, nói đâu trúng phốc đó. Nhà Thông Thái Gì Cũng Biết kia không trụ lại quê nhà truyền đạo pháp mà quyết chí đi vào thành phố Hòn ngọc Viễn đông ra tay cứu nhơn độ thế.
Thế là có chàng trai trẻ Chăm từ làng Bal Riya mò vào Sài Gòn tầm sư học đạo.
Chui tọt vào cái am tranh tối tranh sáng gặp Nhà Thông Thái Gì Cũng Biết, chàng trai kính cẩn giập đầu lạy ba lạy.
– Dạ thưa bạch thầy, con nghe đồn bạch thầy làu thông kinh sách, biết sành sõi mấy chục thứ tiếng của loài người…
– Gút, véri gút... nhà người nghe thế là gút…
– Bạch thầy có thể kể sơ qua…
– Biang, tré biang! Mới học sơ cấp tiếng Mã Lai ta đã thông Phạn ngữ cổ, vừa tập chia động từ tiếng Pháp thì ta đã sành sõi tiếng Hi La, còn tiếng Ả Rập không học ta cũng thạo mọi ngón nghề…
– Dạ, tiếng đồn đố có sai, bạch thầy đích thị bậc đại sư haluh ilimô! Con cha đẻ mẹ sanh đầu óc tối tăm, học hai quên mất ba, vừa lấy bằng B tiếng Anh thì lại quên béng kiến thức bằng C Pháp ngữ. Đọc đoạn văn này của Blaise Cendrars, con chả hiểu răng chi rứa. Phiền bạch thầy hạ cố dịch giúp, ơn trời biển con đội lên đầu.
Chàng trai trẻ đưa tờ giấy cho Nhà Thông Thái Gì Cũng Biết Tà-ka-yi.
– À, thì ra cái nhà văn Pháp này. Nó khá vĩ đại đấy…
– Dạ, nhà thơ Thụy Sĩ ạ…
– Nó viết tiếng Pháp thì nó chả là nhà thơ Pháp. Nhà Thông Thái Gì Cũng Biết đập mạnh nắm tay xuống bàn, liếc mắt qua tờ giấy.
– Dạ, xin bạch thầy tha tội cho con trót dại…
– Hôm nay ta bận lắm, nhà ngươi để đấy đi. – Nhà Thông Thái Gì Cũng Biết phẩy tay.
– Dạ, con vô ngần có lỗi đã dám phiền. Xin bạch thầy xem qua mỗi một câu này thôi, nhà thơ vĩ đại chia động từ tiếng Pháp lạ quá, con chả nắm được…
Nhà Thông Thái Gì Cũng Biết dừng mắt khá lâu, đôi mắt lượn qua lượn lại từ đầu đến cuối câu văn, rồi bất chợt bật ra chân lý văng cả nước miếng lên mặt giấy:
– Nhà ngươi phải biết rằng vĩ đại như Cendrars thì không thể sai…
– Dạ thưa vâng, con xin bái tạ bạch thầy ạ. Hôm nay con học được bài học nhớ đời…
_______
Câu chuyện kể tiếp:
Khi chàng trai trẻ đi rồi, Nhà Thông Thái Gì Cũng Biết bước ra cửa am cho đầu óc thư giãn thì ông già gác cổng trờ tới.
– Cái thằng bé hồi nãy nó ra nó nói gì già này không hiểu.
– Nó nói gì nào?
– Nó bảo nó cố ý sửa thì quá khứ phân từ thành thì điều kiện cách hiện tại liên tiến vậy mà thầy đã mắc lỡm nó…
Nhà Thông Thái Gì Cũng Biết mở to hai mắt nhìn lão già như muốn lòi tròng. Cuối cùng ngài nói như hét: – Thằng lày con nhà ai mà náo thế!
Lời đồn dị bản: Nghe đồn đạo sĩ Tà-ka-yi mới đi có dở chừng chứ chưa đến HIMALAYA. Theo cách chiết tự của mấy tay ngôn ngữ học thì như vầy: Tà-ka-yi mới đi tới MALAY, chưa qua sông HI, và chưa trèo lên đỉnh A mà đã vội về, tuyên bố gì cũng biết, nên thằng bé mò tới chơi khăm cho bõ ghét. Thằng lày đúng nà náo thiệt!