Thành ngữ Chăm 26

251. Jhak bbauk kawauk mưta
Xấu mặt xấu mày.

252. Jhak hatai pađiak mưta
Xấu bụng nóng mắt.
= Ghét ăn tức ở.

253. Nhưk nhwơr tapwơr agha
Tuyệt nòi mất giống. Đồ tuyệt tự! (Tiếng chửi).

254. Nhal yuw litah
Dai như đỉa.

255. Nhah akauk yuw ikan kan
Lắc đầu như cá trê.

256. Nhjwơl yuw hala padai
Nhẹ như lá lúa.

257. Ta-uk klaung khwai, cabbwai klaung ppathuw
Gối con quỳ, môi con trình (Quỳ tâu).

258. Ta-uk liman mưta bang
Gối mềm mắt mờ.

259. Takuh laik tamư khang brah
Chuột sa chĩnh gạo.

260. Takai kluw takai ppak
Chân ba chân bốn.
= Ba chân bốn cẳng.

*
257. Thái độ thần phục hoàn toàn của kẻ dưới đối với bề trên, nhất là đối với thần thánh.

5 thoughts on “Thành ngữ Chăm 26

  1. Xalam,
    – Trong câu 251. Jhak bbauk kawauk mưta, người Chăm CD và Kampuchea nói kajhak chứ ko phải “jhak” để chỉ nghĩa “xấu”. Phải mất vài phút mới nghỉ ra. Còn chữ Kawauk mình ko biết có phải còn có nghĩa là điên tiết lên/lồng lộng lên hay ko? Đọc như thế nào?
    – Trong câu 253. Nhưk nhwơr tapwơr agha, chữ “tuyệt giống” người CD và Kampuchea nói “lahiuk bhuụt”. Chưa hề nghe từ Nhưk và nhwor. Đọc 2 chữ nầy ra sao? Xin phiên âm giúp, để tập đọc.
    – Trong câu 255. Nhah akauk yuw ikan kan, người CD nói “ranhah” hoặc “ganhah” để chỉ nghỉa “lắc”
    – Trong câu 258. Ta-uk liman mưta bang, người CD dùng từ “xabhin” để nói “mờ” như xabhin mưta. Chưa hề nghe từ “bang” và có phải đọc là “bang” hay ko?
    YC

  2. Hay lắm, YC!
    Thứ nhất, văn học dân gian có nhiều dị bản, anh tìm ra dị bản khác là rất quý.
    Yêu cầu của anh, tạm phiên âm như sau:
    Sàk bok kavok mưta
    Nhưk nhônh tapônh akhà
    Ta-uk limănh mưta pàng
    Chú thích:
    – Bhin ở PR hiểu là “có tật”
    – Nhah hay Ranhah cũng đúng; nhưng ở PR chỉ nói jhak chứ không nói “kajhak”
    – Tapônh akhà: nghĩa đen là tróc hết gốc. Thành ngữ mang nghĩa bóng.
    Thân
    S

  3. Chào Sara.

    Tôi có 1 băn khoăn về 1 từ có lẽ của tiếng Champa cổ.
    Không biết hỏi đâu nên nhờ Ông giải thích:
    – Sách sử nói đến 1 ngả ba sông, nói là ngả ba Sênh.
    Địa danh này xưa kia 1 thời thuộc Champa.
    Vậy âm “Sênh” có nghĩa như thế nào mong ông giải thích giúp.
    Xin cám ơn.

  4. Bạn HUNG thân
    Về từ bạn hỏi, tôi chưa tìm thấy, bạn à. Bạn có thể trích dẫn cả đoạn văn có từ đó được không? Để dễ truy qua văn cảnh hơn.
    Thân
    Sara

  5. Bạn HUNG thân
    Không biết bạn đã có đoạn văn kia chưa? Còn nếu từ đó đứng đơn lẻ thì Chăm có từ SEN (đọc là xên) có 2 nghĩa: tên 1 vị thần; dâng hiến.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *