Sài Gòn, 28-7-2009
Bạn thơ và các bạn yêu thơ thân mến
Bộ Thơ Việt Đương Đại – Tổng luận, Phê bình & Tuyển,
gồm 4 tập, khởi động viết từ năm 2007, dự định hoàn thành năm 2010.

Tập 1. 15 NĂM THƠ ĐỔI MỚI

I. Dẫn nhập:
Nghiên cứu (hay Tổng luận): Thơ đổi mới, một khởi đầu mới (đã đăng một phần ở Văn nghệ, 2008 và tạp chí Sông Hương, 2009)

II. Tuyển thơ
– 12 tác giả: 10 nam và 2 nữ, và may mắn thay – hội đủ vùng miền.
– Phê bình (hay Giới thiệu) và Tuyển 7-10 bài thơ/ tác giả.

III. Phần kết
Chuyển một hướng say.

Tập 2. THƠ DÂN TỘC THIỂU SỐ VIỆT NAM

I. Dẫn nhập:
Nghiên cứu (hay Tổng luận): Thơ dân tộc thiểu số Việt Nam, từ một hướng nhìn động (đã in trong Song thoại với cái mới, 2008)

II. Tuyển thơ
– Lẽ ra tập này dừng ở con số 7 tác giả: 6 nam và 1 nữ. Nhưng thật bất ngờ, mấy năm đầu thế kỉ mới, quý ông Chăm xuất hiện có giọng lạ hẳn so với thơ DTTS trước đó, nên danh sách được bổ sung đủ chục 10 chẵn.
– Tập này không giới thiệu hay phê bình riêng dành cho mỗi tác giả.
– Tuyển 7-10 bài thơ/ tác giả.

III. Phần kết:
Chăm đã đóng góp gì vào tiếng thơ dân tộc thiểu số hôm nay?

Tập 3. THƠ VIỆT, TỪ HIỆN ĐẠI ĐẾN HẬU HIỆN ĐẠI

I. Phần mở
Nghiên cứu (hay Tổng luận): Thơ Việt, từ hiện đại đến hậu hiện đại (đã đăng ở Tienve.org và Inrasara.com, 2008)

II. Phê bình & Tuyển thơ
– 18 tác giả: 17 ông và 1 bà, trong đó dù không chủ định, trong và ngoài nước chia đều 9/ 9. Rất vui vẻ.
– Phê bình (hay Giới thiệu) & Tuyển 7-10 bài thơ/ tác giả.

III. Kết
Đối thoại hậu hiện đại (đã đăng trên Tienve.org)

Tập 4. CÁC KHUÔN MẶT THƠ MỚI
(2006-2010)

Các bạn thân mến!

1. Về 3 tập đầu, dù bao trở ngại trong chọn, nhưng người tuyển đã vượt qua nhẹ nhõm. Vượt tình cảm cá nhân, lời tiếng người đời với hàng trăm bức thư, tin nhắn, điện thoại khích lệ, hoan hô hay phản đối (buồn cười!). Nhưng với Các khuôn mặt thơ mới thì… hơi gây. Gây, bởi chính tiêu chí người tuyển đặt ra để làm khó mình:
– Tuyển với tâm vô phân biệt: tuổi, dân tộc, vùng miền, uy tín, v.v…
– Tác giả xuất hiện (hoặc đã xuất hiện trước đó nhưng nổi bật) sau năm 2006, không phân biệt tác phẩm in giấy hay đăng lên mạng, web chung hay blog riêng.
Tại sao? Sau Nhóm Mở Miệng và trào lưu sáng tác hậu hiện đại nổi lên và thao túng thi đàn vào những năm đầu thế kỉ XXI (chính xác hơn: 2002-2007), trào lưu đã rạch một đường ngang qua dòng chảy thơ Việt, buộc người làm thơ định nghĩa lại thơ và đặt lại vấn đề làm thơ và đọc thơ; qua đó nó tạo nên một khủng hoảng lớn.
Sau 5 năm, cuộc khủng hoảng đã lắng lại. Ở đó, một vài khuôn mặt cũ hoặc vượt qua hoặc tránh được sức công phá của nó hay ngóc đầu vươn dậy từ đống đổ nát đó, cùng với vài khuôn mặt mới, đang khơi lại dòng chảy khác.
Trong cuộc “lập biên bản” thơ Việt đương đại, tôi đã bắt gặp hơn mươi cây bút như thế.
Điểm nổi bật ở các khuôn mặt này là: tính độc lập trong thái độ thơ và làm thơ. Độc lập khỏi mọi chòm nhóm lớn nhỏ, mọi lệ thuộc chính thống hay phi chính thống, mọi trào lưu thời thượng, và dĩ nhiên – hết còn liên quan với hệ mĩ học cũ kĩ, trì trệ.
Họ và thơ họ cần/ đáng được ghi nhận.
Các khuôn mặt thơ mới thử làm việc đó.

2. Dàn bài:
I. Dẫn nhập
Nghiên cứu hay Tổng luận.
II. Phê bình (hay Giới thiệu) và Tuyển thơ
Khoảng 20 nhà thơ, gồm 1 bài giới thiệu và tuyển 7-10 bài thơ/ tác giả.
III. Kết

Các khuôn mặt thơ mới: chia làm 2 tập.
Tập 1 gồm 10 tác giả (6 nữ & 4 nam) tạm thời đã xong. Dự định phát hành vào Nguyên tiêu năm 2010.
Tập 2: 10 tác giả. Người tuyển đang tiếp tục đọc và chọn. Công đoạn này, rất mong các bạn thơ, nhà phê bình đề cử hay bạn thơ tự đề cử (chẳng vấn đề gì phải khiêm tốn cả) đến:

Địa chỉ: INRASARA
205/38 Thoại Ngọc Hầu, Phường Phú Thạnh, Quận Tân Phú, TP Hồ Chí Minh.
Tel: 08-39738450; Cellphone: 0913-745764.
Email: inrasara@yahoo.com; inrasara.cp@gmail.com
Website: www.inrasara.com

Lưu ý: Không như 3 tập trước của Thơ Việt đương đại, phần Tổng luận của tập 4 được viết sau cùng, bởi tính đặc thù của nó.

3. Yêu cầu & Tâm tình:
– Tập thơ và các bài thơ tiêu biểu gởi qua email (File W, font chữ Unicode) theo thứ tự thời gian sáng tác, chọn 10 bài thơ bạn cho là tiêu biểu nhất.
– Tiểu sử văn học theo gợi ý sau (vì đây là sách dành cho cả giới nghiên cứu, nên yêu cầu cụ thể xíu, dù người tuyển hiểu thi sĩ thì khá tùy hứng và tùy… tiện):
– Họ và tên, bút danh, nơi và ngày tháng năm sinh.
– Nơi cư trú và việc làm hiện nay.
– Tác phẩm đã xuất bản: Ví dụ: Tháp nắng (thơ và trường ca), NXB Thanh niên, H., 1996. Thơ đã đăng trên:… (Website, tạp chí,…)
– Giải thưởng (nếu có).
– Ảnh tác giả.

Cuốn Thơ Việt, từ hiện đại đến hậu hiện đại được viết trong vòng 24 ngày Tết 2008 (thời gian lấy trớn thì rất dài và xa, đương nhiên). Viết xong bài nào bắn lên Tienve.org bài nấy. Nóng hôi hổi. Rất sướng. Email, điện thoại các nơi bay về tới tấp. Hào hứng rất mực. Nhưng vụ đó có nỗi bất lợi: mất tập trung và mất… lòng!
Rút kinh nghiệm, kì này người tuyển quyết tịnh khẩu. Danh sách tuyển bí mật (!)… cho đến khi thành phẩm ra mắt. Ngoài ra còn dành đường thoát cho… thất bại nữa.
Người tuyển chọn khuôn mặt thơ theo tiêu chí “thơ như là một tiến trình”, nên không lệ thuộc ai, điều, sự, cơ quan hay tổ chức nào bất kì. Càng không lệ thuộc vào nỗi rền tiếng, chức vụ to/ nhỏ, báo chí nhắc nhiều/ ít,…
Cuối cùng, cũng cần lưu ý thêm: Cũng như tinh thần Bàn tròn văn chương, đây là việc làm vô tư, vô vị lơi, đầy tính cá nhân và ngẫu hứng; cạnh đó người tuyển sở hữu vô số hạn chế, nên nếu tên bạn thơ nào lọt sổ thì không vấn đề gì to tát cả. Bạn vẫn tự tin viết.
(Lưu ý của Lưu ý: bộ tứ Thơ Việt đương đại được tiến hành hơn 2 năm qua, dẫu có mang tiếng là tuyển, nhưng nó không liên quan gì đến Thơ Việt Nam thế kỉ XX đang gây xôn xao dư luận mấy ngày qua cả).

Rât mong các bạn vui vẻ cộng tác.

Thân mến
INRASARA.