Văn chương & Tư tưởng III-42

1. Dân số Tây Nguyên tăng nhanh, đột ngột, với cường độ lớn… Đầu thế kỷ XX, các dân tộc bản địa chiếm 95% dân số. Đến năm 1975, tỷ lệ này là 50%. Hiện nay người bản địa chỉ còn 15-20% trên toàn địa bàn…

2. Sự tan vỡ của làng Tây Nguyên. Từ sau năm 1975, quyền sở hữu tập thể truyền thống của cộng đồng làng đối với đất và rừng nghiễm nhiên bị xoá bỏ, tất cả đất và rừng đều bị quốc hữu hoá. Như đã thấy ở trên, quyền sở hữu này chính là nền tảng vật chất, kinh tế của làng; bị bứng mất đi nền tảng này, làng, tế bào cơ bản của xã hội Tây Nguyên, tất yếu tan vỡ…

3. Môi trường bị tàn phá nghiêm trọng. Cho đến nay, trừ một vài vùng nhỏ như một ít khu vực quanh núi Ngok Linh, vùng Komplong…, có thể nói về cơ bản rừng Tây Nguyên đã bị phá sạch, hậu quả về nhiều mặt không thể lường.

4. Người bản địa bị mất đất. Việc mất đất, không phải trong một xã hội bình thường mà là từ tay người dân tộc bản địa sang tay người nơi khác đến là người Việt, đã khiến vấn đề đất đai trở thành vấn đề dân tộc. Đây chính là nguyên nhân trực tiếp của sự mất ổn định nghiêm trọng đã và đang diễn ra ở Tây Nguyên.

5. Văn hoá Tây Nguyên bị mai một. Việc mất rừng, tan vỡ của làng, cơ cấu dân cư bị đảo lộn lớn và đột ngột, người bản địa bị mất đất và mất gốc rễ trở thành lang thang trên chính quê hương ngàn đời của mình… tất yếu đưa đến đổ vỡ về văn hoá.”
Nguyên Ngọc, Diễn đàn Forum, 20-8-2008.

2 thoughts on “Văn chương & Tư tưởng III-42

  1. Ít người biết người Pháp đã khai phá vùng Tây Nguyên và gọi là Les Hauts Plateaux du Sud (Cao nguyên miền Nam).
    Đến thời Bảo Đại, họ lại đặt quy chế riêng cho vùng đất này với tên Hoàng triều cương thổ.
    (Hoàng triều là triều đại đang trị vì; cương thổ là vùng đất đai ở biên giới. Vậy Hoàng triều cương thổ là vùng đất đai ở biên giới, thuộc sự quản lý của triều đại đương thời)
    Nhà văn Nguyên Ngọc là người rất tâm huyết với Tây Nguyên, tiếc là tiếng nói của ông cũng trở thành …lạc lõng.

  2. (xin loi chu vi mobile ko ho tro t.Viet)

    Troi lam nang sao lai con lam mua? The nao la bao ton va phat trien? Hay chi la bao het va phat tien? Tay nguyen trong tuong lai se duoc goi voi ten moi: Binh Dia (nguoi ban cua Binh Dinh)

    Van Lam roi se ve dau khi dat dai cua ho da bi tach thanh 1 xa ma so dan moi den ko bang 1 lang Van Lam. Ngheo co tien trang trai cuoc song la vui, nhung con chau di dau bay gio khi ruong nuong sat gay làng da va se bien thanh khu dan cu, ma dan cu nay lai tu dau. Vi sao the nay?

    Khu cong nghiep moi mo tren dia ban se ho tro nguon nhan luc tai cho hay mang nguon dan luc (tu dau?) den tai cho roi ho tro. Nha cua, dat dai va xep xòng?

    4 phuong ta se troi dat nay mai, vi ta chi la kien nho ko tru duoc suc dam ban chan voi..

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *